Suy thận mãn tính liên quan đến việc mất chức năng thận trong nhiều tháng hoặc nhiều năm. Tình trạng này gây nguy hiểm cho cơ thể. Tuy nhiên, nếu điều trị đúng và có lối sống lành mạnh thì chúng ta vẫn có thể kiểm soát tốt các biến chứng.
Suy thận mãn tính - nỗi ám ảnh của bệnh nhân
Triệu chứng suy thận mãn tính
Bệnh suy thận mãn tính thường không có biểu hiện ở giai đoạn đầu, một vài trường hợp có thể xuất hiện những dấu hiệu sau đây:
- Buồn nôn và ói mửa
- Ăn không ngon ngủ không yên
- Ngứa ngáy
- Đau ngực
- Huyết áp không ổn định
- Cân nặng thay đổi bất thường, hay bị giảm cân
Giai đoạn sau, các triệu chứng thường nghiêm trọng hơn:
- Không tỉnh táo
- Hay bị co giật và chuột rút
- Tay chân tê tái
- Yếu, mệt
- Hôi miệng
- Thay đổi màu da
- Xương bị đau, dễ gãy
- Ít đi tiểu
- Mất kinh
- Huyết áp cao
- Chất lỏng tích tụ trong phổi
- Thiếu vitamin D,
- Tổn thương thần kinh, có thể dẫn đến co giật
Nguyên nhân của suy thận mãn tính
Bệnh tiểu đường và huyết áp cao là những tình trạng phổ biến nhất dẫn đến suy thận mãn tính.
Các nguyên nhân khác bao gồm:
- Tổn thương chức năng thận
- Nhiễm trùng thận tái phát
- Viêm trong hệ thống lọc của thận
- Bệnh thận bẩm sinh
- Tắc nghẽn đường tiết niệu
- Rối loạn tự miễn dịch
Bạn có nguy cơ bị suy thận mãn tính cao hơn nếu bạn:
- Hút thuốc lá
- Béo phì
- Bị tiểu đường
- Bị bệnh tim
- Hàm lượng cholesterol cao
- Có tiền sử gia đình mắc bệnh thận
- Là người Mỹ bản địa, người Mỹ gốc Phi hoặc người Mỹ gốc Á
- Trên 65 tuổi
»»» Xem thông tin tuyển sinh Trường Cao đẳng Y Khoa Phạm Ngọc Thạch ««<
Cấu tạo của quả thận
Chẩn đoán và điều trị suy thận mãn tính
Nếu bạn bị huyết áp cao, bệnh tiểu đường hoặc một tình trạng khác khiến bạn có nguy cơ bị suy thận cao hơn, bác sĩ có thể sẽ theo dõi chức năng thận. Hãy tái khám đúng hẹn.
Khám sức khỏe
Suy thận có thể khiến chất lỏng chảy ngược vào phổi hoặc tim. Bác sĩ sẽ kiểm tra các cơ quan này bằng cách nghe chúng bằng ống nghe, cung cấp cho bác sĩ của bạn thông tin lâm sàng quan trọng.
Xét nghiệm máu và nước tiểu
Xét nghiệm máu cho chức năng thận giúp đo mức độ chất điện giải và chất thải trong. Các chất thải như creatinine và urê, phá vỡ protein. Khi thận hoạt động tốt, nó sẽ bài tiết cả hai chất.
Xét nghiệm nước tiểu sẽ được thực hiện để kiểm tra các bất thường. Nồng độ protein trong nước tiểu tăng cao có thể chỉ ra các vấn đề về thận xuất hiện trong thời gian dài.
Xét nghiệm hình ảnh
Xét nghiệm hình ảnh có thể cung cấp chi tiết cấu trúc của thận, gồm siêu âm, quét MRI hoặc CT scan.
Sinh thiết
Nếu bác sĩ vẫn không chắc chắn về nguyên nhân gây ra các triệu chứng, họ có thể làm sinh thiết, kim hoặc mở.
- Sinh thiết kim là loại sinh thiết thận phổ biến nhất. Trong đó, bác sĩ hoặc kỹ thuật viên sẽ chèn một cây kim đặc biệt vào thận.
- Trong khi sinh thiết mở, bác sĩ sẽ sử dụng mổ để lộ thận, cách này cần gây mê toàn thân. Sau khi lấy mẫu mô ở thận sẽ cho vào phòng thí nghiệm để kiểm tra dưới kính hiển vi.
Kết quả kiểm tra và theo dõi
Kết quả kiểm tra sẽ giúp bác sĩ chẩn đoán, xác định chính xác nguyên nhân gây suy thận. Nếu đúng cần xét nghiệm máu thường xuyên để đo hàm lượng các chất thải: canxi, kali, cholesterol, natri, magiê và phốt pho.
Điều trị suy thận mãn tính
Không có cách chữa bệnh suy thận mãn tính. Tuy nhiên, có những biện pháp bạn có thể làm chậm tiến trình của nó bằng cách dùng thuốc:
- Suy thận có liên quan đến huyết áp cao, vì vậy bác sĩ có thể cho dùng thuốc huyết áp hoặc statin để giảm mức cholesterol. Thông thường, những người bị suy thận mãn tính hay bị thiếu máu, cơ thể không sản xuất đủ hồng cầu nên bác sĩ sẽ chỉ định dùng chất bổ sung sắt theo đường uống, tiêm truyền.
- Nếu vấn đề về thận gây ra tình trạng ứ nước, thuốc lợi tiểu có thể giúp giảm sưng làm cho bạn đi tiểu thường xuyên.
- Bổ sung canxi và vitamin D giúp bảo vệ xương chắc khỏe.
- Thuốc kháng histamine có thể làm giảm triệu chứng ngứa da.
- Thuốc chống nôn có thể giúp giảm buồn nôn.
Chế độ ăn
Thay đổi chế độ ăn uống cũng vô cùng cần thiết. Đối với những người bị suy thận mãn tính, cần giảm hàm lượng protein để làm giảm áp lực cho thận giúp nó hoạt động tốt hơn.
- Người bệnh cũng hạn chế muối, kali và phốt phát.
- Mọi người nên tập thói quen đọc nhãn. Ngay cả khi bạn không thêm muối ăn vào thức ăn, nhiều loại thực phẩm chế biến sẵn, chẳng hạn như súp đóng hộp hoặc thức ăn nhanh, đều có nhiều natri.
- Tìm hiểu loại thực phẩm nào có nhiều kali và loại nào thấp. Thận có vai trò lọc kali thừa ra bên ngoài nhưng khi nó có vấn đề thì không thể đảm nhận tốt chức năng này, dẫn đến nồng độ kali trong máu cao đe dọa tính mạng hoặc làm tê liệt tim.
- Thận cũng có thể không thể xử lý phốt phát. Phosphate cũng có thể làm giảm khả năng hấp thụ canxi của cơ thể. Thực phẩm giàu phốt phát bao gồm cá, các sản phẩm từ sữa, trứng và thịt, nên ăn ít hơn mỗi ngày.
- Ngoài ra, bệnh nhân cần hạn chế chất lọc tránh gây áp lực cho thận.
- Những người bị suy thận mãn tính thường giảm cân. Hãy chắc chắn việc tiêu thụ đủ lượng calo từ thực phẩm mà chuyên gia dinh dưỡng đã khuyến nghị.
- Bạn cũng nên tránh hút thuốc và cập nhật thông tin về việc tiêm phòng, kể cả tiêm phòng cúm. Đồng thời cần hỏi ý kiến của bác sĩ về những chất bổ dung và thuốc trước khi dùng.
Điều trị giai đoạn cuối
Nếu nỗ lực kiểm soát tình trạng thông qua chế độ ăn kiêng và thuốc men thất bại, bệnh sẽ phát triển đến giai đoạn cuối, thận chỉ hoạt động được khoảng 15% công suất, không thể loại bỏ nhanh các chất thải.
Có hai lựa chọn điều trị cho bệnh thận ở gđ cuối: lọc máu và ghép thận. Các bác sĩ cố gắng hoãn các cách này càng lâu càng tốt vì cả hai đều mang những rủi ro nghiêm trọng.
- Lọc máu: đùng hệ thống nhân tạo để lọc chất thải hay chất lỏng dư thừa trong máu ra bên ngoài.
- Ghép thận: thuận tiện hơn lọc máu, nếu tìm thấy một người hiến thận thích hợp: có cùng nhóm máu; tốt nhất là với những người còn sống hoặc người hiến tặng đã qua đời.Tuy nhiên, ghép thận cũng có nguy cơ nhiễm trùng lớn vì bạn sẽ cần ức chế miễn dịch suốt đời.
Theo nguồn: Cao đẳng Y Dược Hà Nội tổng hợp
Trường Cao đẳng Y Khoa Phạm Ngọc Thạch đào tạo Cao đẳng Y Dược tại Hà Nội
Cơ sở 1: Km14 Đường Ngọc Hồi - Xã Ngọc Hồi - Huyện Thanh Trì - TP. Hà Nội. (Cạnh cây xăng 76 - BV Nông Nghiệp)
Cơ sở 2: Phòng 201 - nhà C số 290 Tây sơn - Đống Đa - Hà nội
Điện thoại: 096.153.9898 - 093.351.9898 - 096.6886.651
Email: caodangykhoaphamngocthach@gmail.com
Fanpage: https://www.facebook.com/caodangykhoaphamngocthach/