Cao Đẳng Y Dược TPHCM - Trường Cao đẳng Y Khoa Phạm Ngọc Thạch

Công dụng của cây đinh lăng có thể chữa được những bệnh gì?


Ở những vùng nông thôn, chúng ta thường bắt gặp rất nhiều nhà trồng cây đinh lăng để làm cảnh hoặc dùng là cây đinh lăng để ăn kèm với một số món ăn. Nhưng rất ít người biết được cây đinh lăng có rất nhiều công dụng tuyệt vời đối với sức khỏe.


Ngoài tác dụng làm cảnh, cây đinh lăng còn rất nhiều tác dụng tốt với sức khỏe

Cây đinh lăng có đặc điểm gì?

Đinh lăng là một loại cây thuộc họ nhân sâm, thân cây nhẵn và không có gai. Chiều cao trung bình của cây đinh lăng là từ 0,8m – 1,5m. Lá cây đinh lăng là lá kép 2-3 lần, có hình dạng xẻ lông chim và có mùi rất thơm. Hoa của cây đinh lăng có màu lục nhạt hoặc trắng xám, mọc thành tán, trong mỗi tán có rất nhiều hoa nhỏ, cụm hoa có hình dạng khuy ngắn. Quả của cây đinh lăng màu trắng bạc, có hình dẹt và thường dài khoảng 3-4mm.

Người ta thường trồng cây đinh lăng để làm thuốc chữa bệnh, gia vị hoặc làm cảnh là phổ biến nhất. Hầu hết tất cả mọi người đều biết đến cây đinh lăng. Rất nhiều người thường hay dùng lá cây đinh lăng ăn kèm với gỏi cá để tăng thêm hương vị của món ăn này. Do đó, mọi người thường gọi cây đinh lăng với một cái tên khác là cây gỏi cá. Không chỉ có là cây mà tất cả các bộ phận của cây đinh lăng như: thân cây, rễ cây đều có thể sử dụng làm một vị thuốc có lợi cho sức khỏe.

Bộ bận được sử dụng nhiều nhất của cây đinh lăng là rễ và lá cây. Khi cây đinh lăng được khoảng 3 đến 4 tuổi người ta sẽ thu hoạch rễ vào mùa đông để thu được nhiều hoạt chất có lợi nhất đối với sức khỏe. Khi thu hoạch rễ cây đinh lăng, người ta phải đào cây lên sau đó rửa thật sạch và cắt bỏ phần rễ gần nhất với gốc cây. Nếu rễ nhỏ thì có thể dùng cả rễ, rễ to thì chỉ tách lấy phần vỏ của rễ để sử dụng.

Trong các nghiên của Y học cổ truyền đã chứng minh được rằng đinh lăng là một loại cây có cùng họ với nhân sâm nên cũng có một số hoạt chất giống như của nhân sâm. Rễ của cây đinh lăng có vị ngọt, tính mát và hơi đắng, có tác dụng giúp cho cơ thể nâng cao sức đề kháng, tăng cường sự dẻo dai, thông huyết mạch, bồi bổ khí huyết, tăng khả năng làm việc và lao động, giảm mệt mỏi, ngủ yên giấc, ăn ngon miệng và tăng cân. Lá cây đinh lăng có vị đắng, tính mát có thể giúp giải độc cho cơ thể khi bị ngộ độc thức ăn, giảm triệu chứng dị ứng, điều trị kiết lị và ho ra máu… Vậy chúng ta có thể sử dụng cây đinh lăng để điều trị những căn bệnh gì?


Rễ cây đính lăng chứa nhiều hoạt chất giống với củ nhân sâm

Công dụng của cây đinh lăng

Sau đây là một vài công dụng tuyệt vời mà cây đinh lăng mang lại cho sức khỏe của chúng ta được các thầy cô trong ban tư vấn Cao đẳng Dược Hà Nội tổng hợp lại. Với những hoạt tính có lợi cho sức khỏe, từ xa xưa người ta đã biết sử dụng cây đinh lăng như một bài thuốc để điều trị được những căn bệnh sau đây:

  • Hoạt huyết dưỡng não;
  • Ức chế men MAO từ đó cải thiện triệu chứng run của những người mắc bệnh Parkinson;
  • Điều trị và phòng tránh các căn bệnh: suy nhược thần kinh, tinh thần căng thẳng, kém tập trung, trí nhớ bị suy giảm;
  • Chữa trị bệnh hen suyễn;
  • Sử dụng lá cây đinh lăng nấu nước uống có thể giúp hạ huyết áp và lợi tiểu;
  • Bột của rễ cây đinh lăng có chứa những axit amin mà cơ thể của chúng ta không thể tự tổng hợp được như: các nguyên tố vi lượng và vitamin nhóm B;
  • Dùng rễ hoặc lá cây đinh lăng nấu cháo cho bà bầu ăn để điều trị tắc tia sữa;
  • Rễ của cây đinh lăng 3 năm tuổi có chứa rất nhiều hàm lượng hoạt chất cao như: tanin, saponin triterpenic, gluxit có tác dụng rất tốt khi dùng để bồi bổ cơ thể;
  • Giải độc và bảo vệ các tế bào gan;
  • Điều trị bệnh nóng trong người, mẩn ngứa, nổi mề đay, dị ứng;
  • Phơi khô lá đinh lăng làm gối đầu cho trẻ em để phòng tránh bệnh co giật;
  • Chữa bệnh chân tay đau nhức do phong thấp, thấp khớp ở  người cao tuổi;

Với những thông tin được cung cấp phía trên, có thể thấy cây đinh lăng có tác dụng rất lớn trong việc tăng cường sự dẻo dai, sức đề kháng và bồi bổ cho cơ thể. Tuy đây chỉ là một loại thuốc rẻ tiền nhưng có thể chữa trị được rất nhiều loại bệnh bằng những kinh nghiệm dân gian. Do đó, chúng ta nên trồng một vài cây đinh lăng ở trong nhà, vừa để làm cảnh vừa có thể sử dụng để điều trị bệnh mỗi khi cần thiết.


Rễ cây đinh lăng thường được dùng để ngâm rượu

Sử dụng cây đinh lăng như thế nào để mang lại hiệu quả tốt nhất?

Là một cây thuốc có rất nhiều tác dụng quý và rẻ tiền tuy nhiên chỉ trong một vài năm gần đây cây đinh lăng mới được sử dụng nhiều. hầu hết mọi người thường nghĩ rằng cây đinh lăng để càng lâu thì công dụng mà nó mang lại cho sức khỏe càng lớn.

Sở dĩ nhiều người có suy nghĩ như vậy là vì đã có những tin đồn rằng cây đinh lăng 30 năm sẽ tốt hơn cả nhân sâm, cây đinh lăng 10 năm mới tốt, 20 năm mới tốt… Do đó đã có rất nhiều gia đình có cây đinh lăng rất to .nhưng không chịu bán hoặc sử dụng vì tin rằng để càng lâu thì giá trị mà nó mang lại sẽ càng cao. Nhưng đây chỉ những tin đồn được truyền tai nhau và chưa có không có 1 cơ sở khoa học nào chứng minh điều đó.

Khoa học hiện đại đã chứng minh được rằng, ngay cả với củ nhân sâm cũng chỉ đạt được đỉnh điểm của những hoạt chất có lợi khi trồng khoảng 6 đến 7 năm. Nếu để già quá sẽ làm giảm chất lượng của củ vì để càng lâu càng bị xơ hóa. Giống như nhân sâm, cân nặng của rễ cây đinh lăng sẽ tăng rất nhanh khi để lâu năm nhưng đó chỉ là tăng phần gỗ lõi trong rễ mà những thành phần bổ dưỡng chỉ nằm ở phần vỏ rễ. Trong đông Y thường tách lấy phần vỏ của rễ để sao vàng, nghiền bột hoặc dùng ngâm rượu uống.

Cây đinh lăng lớn rất nhanh, chỉ sau 2 năm trồng thì tốc độ phát triển của cây sẽ rất lớn. Để thu được nhiều hoạt chất có lợi nhất thì người ta thường thu hoạch những cây có độ tuổi khoảng 4 đến 5 năm. Khoa học cũng đã chứng minh được rằng, sau khoảng thời gian này thì rễ cây đinh lăng chỉ phát triển phần lõi. Chính vì thế, khi chúng ta sử dụng 20kg củ đinh lăng có độ tuổi 5-7 năm sẽ thơm ngon hơn rất nhiều so với ngâm một củ đinh lăng to có khối lượng khoảng 20kg.

Trên đây là những thông tin về đặc điểm, công dụng và cách dùng của cây đinh lăng. Bạn đọc có thể tham khảo bài viết này để bổ sung những kiến thức mới mẻ.