Cao Đẳng Y Dược TPHCM - Trường Cao đẳng Y Khoa Phạm Ngọc Thạch

Bệnh viêm mao mạch dị ứng: Nguyên nhân, triệu chứng, cách chẩn đoán và điều trị bệnh


Bệnh viêm mao mạch dị ứng hay còn gọi là hội chứng viêm mạch Schonlein – Henoch, bệnh có thể gây tổn thương đến nhiều hệ thống mao mạch. Nếu không được phát hiện sớm và điều trị đúng các thì sẽ gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Ban đọc hãy cùng tìm hiểu các thông tn về bệnh viêm mao mạch dị ứng trong bài viết dưới đây!

Bệnh viêm mao mạch dị ứng là tình trạng dị ứng không rõ nguyên nhân và có gây tổn thương lan tỏa hệ thống vi mạch ở nhiều cơ quan khá nhau, đặc biệt là da, thận, ruột và khớp..

Bệnh có thể xuất hiện ở mọi lứa  tuổi nhưng xảy đến nhiều hơn ở đối tượng trẻ em và những người trẻ tuổi: 50% các trường hợp xảy ra trước 5 tuổi và 75% xảy ra trong độ tuổi 3-10, độ lưu hành bệnh trong độ tuổi từ 2-16 khoảng 2%, tỷ lệ mắc bệnh ở nam giới gấp 2 lần nữ.

Bệnh viêm mao dị ứng không gây lây lan giữa người bệnh với người tiếp xúc do bệnh liên quan đến rối loạn tự miễn dịch.

1. Nguyên nhân gây ra bệnh viêm mao dị ứng

Theo các chuyên gia đang trực tiếp là giảng viên tại  Cao Đẳng Điều Dưỡng Hà Nội thì hiện nay chưa có nguyên nhân chính xác gây ra viêm mao dị ứng. Tuy nhiên các nghiên cứu đã chỉ ra rằng bệnh viêm mao dị ứng có liên quan đến một số các trường hợp như:

  • Người mắc các bệnh về nhiễm trùng đường hô hấp trước đó khoảng vài tuần thì sẽ có nguy cơ mắc các triệu chứng với tỷ lệ khoảng từ 30 – 50%.
  • Do các vi khuẩn hoặc virus như tụ cầu, liên cầu, trực khuẩn lao, nấm. Nhưng vẫn có một số trường hợp người bệnh sau khi dùng các loại thuốc hoặc sau khi tiêm phòng vacxin và sau khi côn trùng đốt.
  • Bên cạnh đó các bệnh lý liên quan đến cơ địa dị ứng, viêm da dị ứng, ăn các loại thức ăn lạ cũng có thể làm thay đổi thời tiết.

Nếu người bệnh còn thắc mắc về các nguyên nhân thì hãy tham khảo ý kiến các bác sĩ chuyên khoa để được giải đáp chính xác hơn.

benh-viem-mao-mach-di-ung
Bệnh viêm mao mạch dị ứng gây ra nhiều triệu chứng khó chịu 

2. Triệu chứng của bệnh viêm mao mạch dị ứng

Ban đầu khi mắc các bệnh lý về viêm mao mạch dị ứng thì người bệnh sẽ nhận thấy các triệu chứng như nhiễm trùng đường hô hấp đi kèm với các biểu hiện mệt mỏi, sốt nhẹ, rối loạn tiêu hóa…bên cạnh đó còn các triệu chứng khác như:

- Xuất huyết dưới da: xuất hiện các nốt ban dưới da dạng chấm và nốt, gặp nhiều ở mặt gấp của cẳng tay, cẳng châ, mông, đùi… tuy nhiên sẽ không gây ngứa ngáy. Mặc dù vậy những vị trí như thân người, tai, mũi hay những bộ phận sinh dục sẽ ít có khả năng mọc các nốt ban này hơn.

- Các khớp xương: người bệnh sẽ bị đau ở các khớp trong khoảng 75%, đặc biệt ở các khớp gần kề với những vị trí xuất huyết như cổ chân, gối, khuỷu sẽ bị hạn chế cử động, phù quanh khớp, đau hoặc gân bị đau.

 Gặp các vấn đề về rối loạn tiêu hóa: người bệnh có cảm giác đau bụng âm ỉ, đau nhiều ở phần quanh rốn hoặc ở vùng thượng vị kèm theo triệu chứng nôn và buồn nôn.

- Tại thận: có các triệu chứng như viêm cầu thận, đi tiểu ra máu, prrotein niệu…

- Trẻ em có thể xuất hiện các triệu chứng như:

  • Trên bề mặt da xuất hiện các ban dạng chấm kèm theo triệu chứng nôn, đau bụng.
  • Trẻ khó chịu, thường xuyên quấy khóc, bỏ ăn…

Nếu không được điều trị kịp thời để lâu sẽ gây ra các ảnh hưởng đến tim phổi và làm xảy đến các biến chứng nặng nề, khó điều trị và đe dọa đến tính mạng người bệnh.

3. Bệnh viêm mao mạch dị ứng có nguy hiểm không?

Bệnh có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm cho người bệnh như:

Tổn thương khớp

  • Đau khớp hoặc viêm khớp ở mức độ trung bình có thể gây khó khăn hơn trong việc vận động.
  • Phù quanh khớp, đau gân hoặc gây ra các tổn thương thường đối xứng.
  • Các tổn thương khớp này có thể điều trị khỏi trong vòng vài giờ hoặc tuy nhiên cũng có thể tái phát nhiều lần.
  • Nghiêm trọng hơn là biến dạng khớp, tổn thương cơ, tổn thương hoại tử trên một động mạch cơ.

Tổn thương tiêu hóa

  • Người bệnh có các triệu chứng nôn ra máu hoặc đi đại tiện phân đen, phân kèm máu tươi hoặc đau bụng dữ dội.
  • Tắc ruột, nhồi máu, thủng đại tràng, giãn đại tràng.
  • Viêm tụy cấp.
  • Biến chứng nghiêm trọng nhất trong tổn thương tiêu hóa có thể xảy ra là lồng ruột cấp tính.
  • Các tình trạng này có thể kéo dài vài giờ cho đến vài ngày và cũng rất dễ tái phát.

Tổn thương thận

  • Đái máu đại thể hoặc bi thể
  • Protein niệu, nếu kéo dài có thể gây đái máu vi thể, đôi khi có bạch cầu niệu
  • Ở trẻ em sẽ khiến cho hội chứng viêm cầu thận tiến triển nhanh, protein niệu với số lượng không ổn định, đái máu và rối loạn chức năng thận

Xem thêm các bài viết liên quan

benh-viem-mao-mach-di-ung
Xét nghiệm máu giúp chẩn đoán chính xác viêm mao mạch dị ứng

4. Chẩn đoán và điều trị bệnh viêm mao mạch dị ứng

Kỹ thuật dùng trong chẩn đoán bệnh

Nếu nhận thấy người bệnh có các triệu chứng nghi ngờ mắc viêm mao mạch dị ứng thì các bác sĩ chuyên khoa sẽ chỉ định người bệnh thực hiện các xét nghiệm để tiến hành chẩn đoán chính xác, cụ thể như:

  • Xét nhiệm máu: Gíup đánh giá tình trạng bệnh, đánh giá chức năng của các cơ quan như thận, đường tiêu hóa, nồng độ kháng thể bất thường.
  • Sinh thiết: Nhằm tìm ra chính xác các nguyên nhân gây ra những triệu chứng không rõ ràng. 
  • Sử dụng các kỹ thuật hình ảnh để tìm ra căn nguyên gây bệnh.

Các phương pháp điều trị bệnh

Khi phát hiện bệnh nhân nên đến cơ sở y tế để được chăm sóc và điều trị kịp thời. Trong quá trình điều trị viêm mao mạch dị ứng người bệnh cần kết hợp với chế độ nghĩ ngơi, dùng thuốc hoặc là ghép thận trong những trường hợp cần thiết. Một số các biện pháp được dùng trong điều trị viêm mao mạch dị ứng hiện nay như:

  • Dành nhiều thời gian để nghỉ ngơi

Trong trường hợp người bệnh đang bước vào giai đoạn cấp tính thì người bệnh cần được nghỉ ngơi từ 1 - 2 tháng để cải thiện các triệu chứng của bệnh, hạn chế tới mức tối đa diễn biến bệnh phát triển.

Cùng với đó người bệnh cũng nên xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý để không gây ảnh hưởng quá nhiều đến cơ quan tiêu hóa. Cần bổ sung thường xuyên các loại thức ăn lỏng, mềm dễ tiêu hóa, chia thành nhiều bữa ăn nhỏ để tránh gây áp lực lên đại tràng. Hạn chế sử dụng chất xơ, các loại thức ăn cay nóng làm tổn thương đến hệ tiêu hóa. 

benh-viem-mao-mach-di-ung
Viêm mao mạch dị ứng gây ra nhiều biến chứng ảnh hưởng lớn đến sức khỏe người bệnh
  • Dùng thuốc

Hiện nay, chưa có loại thuốc nào đặc trị bệnh, sử dụng thuốc để điều trị viêm mao mạch dị ứng giúp làm giảm các triệu chứng của bệnh, cụ thể như: 

  • Dùng thuốc giảm đau và chống viêm khống chứa SteroidThuốc chống viêm không Steroid sử dụng điều trị các triệu chứng đau khớp nhiều, không đáo ứng giảm đau thông thường, không dùng khi có biểu hiện tiêu hóa phối hợp. Pracetamol và dẫn chất được sử dụng trong trường hợp đau khớp, đau cơ, sốt. 
  • Thuốc ức chế miễn dịch: Nhóm thuốc này được chỉ định dùng trong các trường hợp tổn thương thận nặng như viêm cầu thận có tăng sinh ngoài mạch, ảnh hưởng để trên 75% số cầu thận. Chế phẩm thường được sử dụng là azathioprin liều 3- 4mg/kg/24h phối hợp với corticoid giảm dần liều trong 6 tháng đến 1 năm, hoặc có thể dùng cyclophosphamid.
  • Kháng sinh: Penicillin thường được sử dụng và cho kết quả tốt trong những trường hợp bệnh do nhiễm khuẩn liên cầu
  • Corticoid: Thuốc có tác dụng làm giảm  các triệu chứng trên lâm sàng và trên vi thể. Có thể dùng đơn độc hoặc kết hợp với các thuốc ức chế miễn dịch khác. Dùng Prednisolon 1 – 2mg/kg cân nặng/ngày trong 3- 4 tuần sau đó dùng cách ngày hoặc giảm dần liều. 
  • Một số biện pháp điều trị khác như: Lọc huyết tương, dùng thuốc kháng histamin, thuốc chống co thắt,…
  • Ghép thận

Phương pháp ghéo thận sẽ được chỉ định dùng trong các trường hợp tổn thương thận hoặc đang chuyển biến sang suy thận mãi tính. Lúc này bác sĩ sẽ xem xét và tiến hành ghép thận cho bệnh nhân

Sau khi ca phâũ thuật kết thúc thì người bệnh cần được về nhà nghỉ ngơi và dùng thường xuyên các loại thuốc hỗ trợ quá trình điều trị, hồi phục sức khỏe như về dùng vitamin, bổ sung nhiều nước và đảm bảo chế độ ăn uống hợp lý, dinh dưỡng và khoa học. Các triệu chứng của bệnh có thể tái phát trở lại và gây biến chứng khác nguy hiểm nên người bệnh cần phải hết sức cẩn thận.

Tốt nhất để đảm bảo tốt sức khỏe và tình trạng bệnh không diễn biến xấu đi thì người bệnh nên nhập viện điều trị khi cần thiết và gia đình nên tham khảo ý kiến, lời khuyên từ các bác sĩ chuyên môn. Tuyệt đối tuân thủ theo phác đồ điều trị cảu bác sĩ, không tự ý dùng thuốc sẽ gây ảnh hưởng đến quá trình điều trị và dẫn đến các biến chứng nguy hiểm

Hi vọng với những thông tin hia sẻ chi tiết ở trên, bạn đọc đã có thêm nhiều kiến thức về bệnh viêm mao mạc dị ứng. Tuy nhiên những thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo và không có tác dụng thay thế các chỉ định từ bác sĩ chuyên khoa!