Polyp là gì? Polyp có phải là ung thư không?, bài viết dưới đây sẽ thông tin cụ thể về các vấn đề liên quan tới polyp.
Polyp là gì?
Polyp là dạng tổn thương thường xuất hiện trong đại tràng, dạ dày có hình dáng khá giống với những khối u thông thường với số lượng từ vài cái cho đến hàng nghìn cái. Tình trạng bệnh lý này khá phổ biến hiện nay là một dạng tổn thương có hình dáng giống với một khối u nhưng chúng không phải là u. Polyp nó có thể có cuống hoặc không có cuống. Thường thì các khối polyp sau khi được chẩn đoán đều là loại lành tính. Polyp do niêm mạc hoặc tổ chức dưới niêm mạc tăng sinh tạo thành không phải ai cũng hiểu rõ bản chất của tình trạng tổn thương này. Quá trình tăng sinh từ niêm mạc hoặc tổ chức dưới niêm mạc sẽ tạo thành polyp. Đa số các khối polyp là lành tính, một số polyp có khả năng ung thư nếu không được chữa trị kịp thời.
.jpg)
Polyp là gì?
Polyp có thể xuất hiện ở nhiều vị trí trong cơ thể như dạ dày, ruột non, đạt trực tràng. Một người mắc bệnh này có thể có hàng chục, hàng trăm nghìn polyp to nhỏ khác nhau. Trong đó polyp đại tràng có tỷ lệ ung thư cao nhất.
Các loại Polyp và dấu hiệu nhận biết
Có nhiều loại polyp, một số loại polyp phổ biến và dấu hiệu nhận biết như sau:
Polyp ống tai
Polyp ống tai là một sự tăng sinh lành tính của các tế bào liên quan đến mô hạt bên trong ống tai. Bệnh thường phát triển ở những người có tiền sử viêm tai giữa, đây là một tổn thương không phổ biến, thường ảnh hưởng đến bệnh nhân trẻ tuổi dưới 30 tuổi. Các triệu chứng cơ bản bao gồm chảy máu từ tai, mất thính giác và hoặc có cảm giác xuất hiện khối u bên trong tai.
Polyp cổ tử cung
Polyp cổ tử cung là một polyp lành tính thường không gây các triệu chứng đặc biệt phát triển trên bề mặt của ống cổ tử cung. Polyp tử cung bệnh nhân có thể xuất hiện tình trạng khí hư bất thường trong lúc quan hệ tình dục hoặc chảy máu nhiều hơn trong chu kỳ kinh nguyệt.
Polyp đại tràng
Polyp đại tràng là tình trạng xuất hiện một khối nhỏ trên niêm mạc đại tràng. Hầu hết các polyp đại tràng là vô hại và không gây ảnh hưởng đến sức khỏe . Một số trường hợp, theo thời gian polyp đại tràng có thể phát triển thành ung thư ruột kết có thể gây tử vong.
Polyp tử cung
Xuất hiện các tế bào phát triển bất thường gây tổn thương niêm mạc tử cung, Polyp tử cung có thể dẫn đến tình trạng kinh nguyệt không đều. Là tình trạng làm mất không gian bên trong khoang tử cung gây chảy máu âm đạo bất thường và có thể gây vô sinh.
Polyp có biểu hiện như thế nào?
Tùy thuộc khối polyp mà bệnh nhân sẽ có những biểu hiện khác nhau.
Polyp đại tràng
Polyp đại tràng là vấn đề quan trọng vì có thể trở thành ác tính, bệnh nhân bắt đầu có các khối polyp to nhỏ khác nhau trong đại tràng từ tuổi dậy thì. Polyp đại tràng hình thành trên niêm mạc đại tràng (ruột già). Hầu hết các polyp đại tràng là vô hại, nhưng qua thời gian một số polyp đại tràng có thể phát triển thành ung thư đại tràng khi được tìm thấy ở giai đoạn muộn. Bất cứ ai cũng có thể bị polyp đại tràng.
Polyp đại tràng thường không gây ra triệu chứng, phải tầm soát thường xuyên phát hiện ở giai đoạn sớm thường có thể được cắt bỏ hoàn toàn và an toàn. Điều quan trọng là tầm soát polyp thường xuyên nội soi đại tràng bởi vì polyp đại tràng.
Bệnh nhân bị polyp không có triệu chứng, thường có biểu hiện như:
- Có người đi ngoài phân có lẫn máu.
- Dễ bị tiêu chảy.
- Có người bị tiêu chảy xen kẽ với táo bón.
- Có một số bệnh nhân có biểu hiện triệu chứng như đầy hơi, khó tiêu.
- Có một số ít trường hợp đi ngoài bình thường nhưng có biểu hiện đau quặn bụng dọc theo khung đại tràng.
Khi số lượng polyp quá nhiều, cần phải tiến hành phẫu thuật cắt bỏ để tránh nguy cơ chuyển thành ung thư đại tràng. Từ 50 - 60 khối polyp thì có thể cắt bỏ triệt để qua nội soi đại tràng.
Polyp đại tràng có thể trở thành ác tính
Polyp đại tràng tỷ lệ mắc bệnh khoảng 5 - 6% dân số có mức độ phổ biến cao hơn bệnh polyp dạ dày. Những yếu tố làm khởi phát bệnh như là:
- Uống nhiều bia rượu.
- Chế độ ăn nhiều chất béo.
- Thiếu chất xơ.
- Thiếu calcium.
- Người béo phì.
- Hút thuốc lá.
- Yếu tố cơ địa.
- Do di truyền.
- Tuổi cao, trên 60 tuổi.
- Thiếu Selenium.
Polyp đại tràng có hai dạng thường gặp đó là polyp tăng sản và polyp tuyến.
- Polyp tăng sản:
- Hay gặp ở đoạn cuối của đại tràng: trực tràng và đại tràng Sigma.
- Dạng polyp tăng sản rất ít khi trở thành ác tính.
- Dạng này thường có kích thước nhỏ.
- Polyp tuyến:
- Đa số chúng không phát triển thành ung thư.
- Có tới 2/3 tổng số polyp đại tràng là polyp tuyến.
- Polyp tuyến thường được phân loại theo kích thước và đặc điểm mô học của chúng qua sinh thiết.
- Polyp tuyến càng lớn thì khả năng ung thư hóa càng cao.
Các triệu chứng của polyp đại tràng là gì?
Bác sĩ có thể phát hiện nó khi đang kiểm tra định kỳ vì hầu hết các polyp đại tràng không có triệu chứng. Tuy nhiên, khi các triệu chứng xuất hiện có thể bao gồm:
- Chảy máu từ trực tràng: Máu có thể dính trên đồ lót hoặc giấy vệ sinh. Đây có thể là một dấu hiệu của polyp đại tràng chẳng hạn như bệnh trĩ hay nứt hậu môn, ung thư hoặc các bệnh khác.
- Thay đổi màu phân: Máu có thể làm cho phân có màu đen, biểu hiện thành những vệt đỏ trong phân. Sự thay đổi về màu sắc cũng có thể gây ra bởi các loại thực phẩm.
- Đau, buồn nôn hoặc nôn (hiếm): polyp đại tràng lớn có thể gây cản trở đường ruột dẫn đến buồn nôn và ói mửa, quặn đau bụng, (tắc ruột).
- Thiếu máu: Chảy máu từ polyp có thể xảy ra từ từ mà không thể nhìn thấy máu trong phân mà không theo thời gian. Chảy máu gây thiếu sắt, thiếu máu do thiếu sắt có thể làm cho bạn cảm thấy mệt mỏi và khó thở.
- Thay đổi thói quen đại tiện: một số bệnh lý táo bón hoặc tiêu chảy kéo dài có thể chỉ ra sự hiện diện của một polyp to ở đại tràng. Tuy nhiên cũng có thể gây ra những thay đổi trong thói quen đi cầu.
- Rất khó để phân biệt hai dạng polyp nếu chỉ dựa trên hình ảnh nội soi
Các yếu tố nguy cơ gây polyp đại tràng là gì?
Những yếu tố nguy cơ bao gồm:
- Hút thuốc và uống rượu.
- Tuổi: Polyp trong khoảng 15-20% dân số trưởng thành polyp phổ biến hơn ở những người trên 50 tuổi. 50 tuổi các bác sĩ khuyên bệnh nhân kiểm tra polyp đại tràng.
- Không tập thể dục, thừa cân
- Người có tiền sử polyp hoặc ung thư đại tràng có nhiều khả năng bị polyp
- Viêm ruột chẳng hạn như viêm loét đại tràng và bệnh Crohn.
- Bạn cũng có nhiều nguy cơ có polyp đại tràng nếu bạn bị ung thư tử cung hoặc buồng trứng trước tuổi 50.
- Người Mỹ gốc Phi có nguy cơ cao mắc bệnh ung thư đại tràng (hiếm).
- Đái tháo đường type 2 không được kiểm soát tốt.
- Bệnh sử gia đình có nhiều khả năng mắc polyp đại tràng hoặc ung thư nếu bạn có cha mẹ hoặc con mắc bệnh nguy cơ của bạn còn cao hơn.
- Polyp di truyền: ở người thừa hưởng đột biến gen gây ra polyp đại tràng bạn có nguy cơ phát triển bệnh ung thư đại trực tràng cao hơn.
- Nếu bạn có một trong những đột biến di truyền nên phát hiện sớm có thể giúp ngăn ngừa sự phát triển lây lan của những ung thư
Polyp dạ dày
- Polyp dạ dày là các khối u lành tính, có kích thước từ 3-4mm cho đến 2 - 3 cm. Số lượng polyp dạ dày có thể chỉ là 1- 2 cái, hoặc đến hàng chục cái. Thống kê cho thấy có khoảng 1% dân số mắc phải căn bệnh này.
Các triệu chứng thường gặp của polyp dạ dày đó là:
- Đau tức vùng bụng trên rốn.
- Đầy bụng, khó tiêu.
- Khi các khối polyp có kích thước lớn sẽ gây ra máu hoặc đi ngoài phân đen. Tình trạng này nếu không được phát hiện kịp thời, bệnh nhân sẽ bị thiếu máu mạn tính với các triệu chứng như chóng mặt, xanh xao, mệt mỏi, hoa mắt, sụt cân.
Nội soi dạ dày là phương pháp duy nhất để chẩn đoán chính xác căn bệnh này. Bác sĩ sẽ tiến hành sinh thiết dạ dày để xem polyp dạ dày có bị ung thư dạ dày hay không.
Nguyên nhân gây ra các loại polyp dạ dày đó là do:
- Nhiễm vi khuẩn Hp.
- Dùng thuốc ức chế tiết acid dạ dày liều cao kéo dài trong nhiều năm.
- Uống rượu bia.
- Hút thuốc lá.