Cao Đẳng Y Dược TPHCM - Trường Cao đẳng Y Khoa Phạm Ngọc Thạch

Axit Folic là gì? Khi nào nên bổ sung axit folic cho cơ thể?


Axit Folic là một dạng vitamin nhóm B, quan trọng trong cơ thể giúp tạo ra các tế bào máu, góp phần cho sự phát triển của ống thần kinh. Do vậy mà thiếu Axit Folic gây ảnh hưởng không nhỏ cho người bệnh, nhất là phụ nữ thời kỳ mang thai. Chúng ta cùng tìm hiểu chi tiết hơn nhé.

Axit Folic là gì?

Axit folic là tên gọi khác của một loại Vitamin B9 hay Folat và Folacin. Axit folic là một dạng hòa tan trong nước của loại vitamin B9, rất quan trọng và cần thiết trong chế độ ăn uống hằng ngày trong cơ thể người. Trong đó phải kể đến phụ nữ mang thai và với trẻ sơ sinh là hai đối tượng cần thiết bổ sung Axit folic. Hoạt chất này sẽ giúp đẩy mạnh quá trình tạo mới tế bào, giúp tăng trưởng và phát triển các tế bào trong cơ thể.

Axit Folic là gì? Bổ sung axit folic cho cơ thể

>>Tham khảo thêm: Nhiễm khuẩn Clostridium Difficile là gì? Vi khuẩn Clostridium Difficile có nguy hiểm không?

Theo dược sĩ các Trường Cao đẳng Dược Hà Nội, tình trạng thiếu Axit folic sẽ dẫn đến thiếu máu hồng cầu khổng lồ (megaloblastic anemia). Với phụ nữ khi mang thai nếu không được bổ sung đầy đủ axit folic sẽ gây ra sự khiếm khuyết trong quá trình hình thành ống tủy sống của bào thai. Từ đó càng làm tăng nguy cơ thai nhi bị tật nứt đốt sống (spina bifida).

Vai trò của axit folic trong cơ thể

Như ở trên đã nói, Axit folic có nhiệm vụ quan trọng trong cơ thể, nhất là với trẻ em và phụ nữ mang thai. Vậy vai trò của Axit folic cụ thể như thế nào?

Với phụ nữ mang thai:

  • Ngăn ngừa khuyết tật bẩm sinh: Việc cung cấp đầy đủ Axit folic trong thời kỳ mang thai giúp hình thành não và tủy sống của thai nhi phát triển khỏe mạnh và bình thường. Từ đó sẽ giảm thiểu nguy cơ khuyết tật bẩm sinh nghiêm trọng ở ống thần kinh (NTDs) như bị nứt đốt sống hoặc thậm chí trẻ có thể bị thiếu một phần não bộ khi sinh ra.

  • Phòng tránh bệnh thiếu máu: Axit folic là một thành phần không thể thiếu trong các tế bào máu. Do vậy mà việc bổ sung phù hợp sẽ giúp cơ thể nhanh chóng tái tạo các tế bào máu mới ngăn chặn sự thiếu máu. Nhất là với thai phụ bị sinh non, sảy thai hay sau sinh, bào thai suy dinh dưỡng  hoặc với trẻ mới sinh ra đã mắc phải một số bệnh về tim mạch, hở hàm ếch trường hợp mà mẹ thiếu axit folic nghiêm trọng.

  • Giảm nguy cơ ung thư: Một số nghiên cứu cho thấy, Axit folic còn có vai trò làm giảm một tỷ lệ nhỏ nguy cơ đối với ung thư, điển hình là bệnh ung thư vú, hay bệnh ung thư cổ tử cung, ung thư ruột kết. 

  • Giảm nguy cơ với một số bệnh khác: Axit folic còn được bổ sung giúp làm giảm chứng mất trí nhớ, giảm lão hóa, chức năng nghe kém do tuổi tác, hay xương yếu (loãng xương) với những triệu chứng trầm cảm, chân bồn chồn, khó ngủ, hay người bị đau thần kinh, đau cơ bắp, bệnh bạch biến, AIDS hay với hội chứng Fragile-X.

Tác dụng của axit folic đối với trẻ em

  • Cải thiện khả năng ngôn ngữ ở trẻ: Axit folic có vai trò rất quan trọng trong việc làm giảm nguy cơ phát triển chậm ngôn ngữ ở trẻ. Theo đó thì những thai phụ nếu được bổ sung axit folic  khoảng 4 tuần trước khi mang thai thì sẽ làm giảm thiểu nguy cơ trẻ sinh con bị chậm phát triển ngôn ngữ. Hoạt chất này còn có tác động đến sự phát triển của trí não, từ đó làm giảm nguy cơ khuyết tật ống thần kinh ở trẻ.

  • Cải thiện sức khỏe trẻ nhỏ: Axit folic có chức năng làm giảm nguy cơ dị tật bẩm sinh ống thần kinh ở trẻ sơ sinh do các ống này không khép kín hay với những dị tật về não, tủy sống. Cụ thể như với trẻ không có não và hộp sọ thì tuổi thọ ít hoặc trẻ mắc phải tật nứt đốt sống gây ra sự khuyết.

Khi nào nên bổ sung Axit folic?

Các chuyên gia bác sĩ khuyến cáo nên bổ sung Axit folic khi cơ thể bị thiếu hoạt chất này. Vậy phát hiện ra triệu chứng này như thế nào?

  • Người bệnh gặp phải một số vấn đề về nhận thức như trầm cảm, cáu kỉnh, sa sút trí tuệ, khó tập trung và thường rất dễ quên

  • Một số triệu chứng khác như: Đau nhức cơ thể, khó thở, da nhợt nhạt

  • Một số triệu chứng bất thường ở hệ tiêu hóa bao gồm: buồn nôn, nôn, tiêu chảy, đau bụng hoặc bị chán ăn kéo dài

  • Giảm vị giác, loét miệng, sưng lưỡi

Như vậy có thể thấy Axit folic rất cần thiết với những phụ nữ đang mang thai. Tại thời điểm trước và ngay sau khi thụ thai, thì phụ nữ cần được bổ sung đầy đủ Axit folic vừa giúp cho bào thai được phát triển khỏe mạnh. Từ đó sẽ làm giảm nguy cơ biến cố với bào thai hay gây ra những bệnh tật bẩm sinh ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi. Theo đó việc bổ sung Axit folic cho phụ nữ mang thai thì cần phải được bổ sung theo từng giai đoạn theo sự chỉ định của các bác sĩ. Việc thiếu Axit folic trong quá trình mang thai cần phải được bác sĩ theo dõi đồng thời chỉ định axit folic phù hợp từ đó sẽ được theo dõi và làm một số xét nghiệm sàng lọc dị tật trong thời gian mang thai.

Bổ sung axit folic cho cơ thể từ thực phẩm

Theo khuyến cáo của các chuyên gia dinh dưỡng: Phụ nữ mang thai 3 tháng đầu nền được bổ sung. Giai đoạn 6 tháng giữa từ tháng thứ 4 đến tháng thứ 9 cần được bổ sung 600mcg. Phụ nữ sau khi sinh cũng cần phải được bổ sung hàng ngày 500 mcg Axit folic. Bạn có thể cung cấp Axit folic dưới dạng viên vitamin tổng hợp, tuy nhiên hãy luôn lưu ý liều lượng axit folic phù hợp với cơ thể. 

Những người phụ nữ có nguy cơ sinh non thì thường bị ảnh hưởng do bị khuyết tật ống thần kinh cao. Những người này sẽ được khuyến cáo nên sử dụng với một liều cao hơn, thường mỗi ngày là 5mg axit folic, duy trì cho đến khi thai nhi được 12 tuần tuổi. Trong số đó thì phụ nữ sinh con bị khuyết tật ống thần kinh nguy cơ tăng cao với người phụ nữ hay như người chồng của họ đang bị khuyết tật ống thần kinh, phụ nữ từng mang thai bị khuyết tật ống thần kinh hay người chồng của họ cũng đang có tiền sử gia đình bị khuyết tật ống thần kinh hoặc nếu như đang mắc phải bệnh tiểu đường.

Bên cạnh đó thì phụ nữ đang trong giai đoạn dùng thuốc chống động kinh thì tốt nhất cũng nên tham khảo ý kiến của các bác sĩ bởi họ được khuyến cáo dùng liều axit folic cao hơn. Theo đó thì bạn hãy trang bị những kiến thức về bệnh động kinh, thuốc chống động kinh trong thời gian mang thai.

Axit folic có trong thực phẩm nào?

Ngoài việc bổ sung Axit folic với thực phẩm chức năng thì cách an toàn nhất bạn có thể bổ sung qua thực phẩm. Nếu như bạn đang bổ sung Axit folic qua thực phẩm chức năng thì phải dùng theo chỉ định của bác sĩ. Tuy nhiên nếu dùng qua thực phẩm thì bạn có thể thoải mái sử dụng nhưng cần phải cân bằng với những hoạt chất khác.

Thường hoạt chất Axit folic xuất hiện trong nguồn thực phẩm tự nhiên hay trong các loại đồ thuốc uống bổ trợ. Cụ thể những thực phẩm bổ sung nguồn axit folic dồi dào bao gồm:

  • Một số loại rau bao gồm rau diếp cá, rau chân vịt, đậu bắp, củ cải, măng tây, bông cải xanh, rau bina, cải bruxen hay với các loại  hạt bao gồm đậu hà lan, đậu khô và nấm, men.
  • Một số loại hoa quả bao gồm cam, bưởi,  chuối, dưa gang, chanh,.
  • Gan và thận bò, thịt bò
  • Bên cạnh đó thì các nhà sản xuất cũng thường thêm hoạt chất axit folic vào trong những loại thực phẩm bao gồm ngũ cốc, sữa, bột mì, mì ống, bánh mì, hay các nguyên liệu làm bánh bao gồm bánh cookie, bánh quy.

Trên đây là những thông tin tổng hợp về Axit folic là gì? Bổ sung axit Folic với nguồn thực phẩm nào hi vọng sẽ hữu ích với bạn đọc. Chúc bạn sức khỏe!