Thuốc Dapson dùng trong điều trị bệnh gì?

Hãy cùng các giảng viên Trường Cao Đẳng Y Khoa Phạm Ngọc Thạch tìm hiểu thông tin về thuốc Dapson điều trị bệnh phong, viêm da dạng Herpes, dự phòng và điều trị sốt rét, viêm phổi do Pneumocystis carinii ở dưới bài viết nhé các bạn!!!

Thuốc Dapson thuộc nhóm thuốc điều trị bệnh da liễu.

Dạng bào chế: Viên nén.

Thành phần: Dapson

1. Tác dụng của thuốc Dapson

Dapson thuộc nhóm sulfone và hoạt động bằng cách làm giảm sưng và ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn do đó thường được sử dụng trong điều trị một số bệnh về da và kết hợp với một vài loại thuốc khác để điều trị bệnh phong.

Bên cạnh đó thuốc còn được sử dụng nhằm ngăn ngừa nhiễm trùng phổi, nhiễm trùng não do nguyên nhân HIV gây ra hoặc điều trị một số bệnh về da do rối loạn hệ thống miễn dịch (lupus ban đỏ).

Dapson thường được phối hợp Pyrimethamin trong trường hợp điều trị – dự phòng sốt rét và dùng phối hợp với Trimethoprim khi dùng trong điều trị viêm phổi do Pneumocystis carinii.

Dapson được hấp thu tốt qua đường tiêu hóa và phân bố vào thận, gan, cơ và da. Thuốc chủ yếu được đào thải qua nước tiểu.

Ngoài ra thuốc còn có những tác dụng khác nhưng không được đề cập trong bài viết.

2. Cách sử dụng và liều dùng thuốc Dapson

Hướng dẫn cách sử dụng

Tùy vào mức độ bệnh tình và sức khỏe của bệnh nhân mà bác sĩ sẽ chỉ định thời gian và liều lượng sử dụng cho phù hợp. Trường hợp chỉ sử dụng Dapson trong điều trị các bệnh về da không quá nghiêm trọng bác sĩ sẽ chỉ định dùng thuốc với liều lượng thấp trong thời gian vừa đủ, hay khi Dapson điều trị bệnh phong hoặc ngăn chặn các nhiễm trùng do HIV gây ra thì có thể người bệnh sẽ phải sử dụng thuốc trong nhiều năm hoặc có khi phải gắn bó suốt đời.

Sử dụng thuốc Dapson bằng đường uống và nên uống cả viên với 1 cốc nước lọc đầy, dùng sau bữa ăn để tránh xảy ra kích ứng dạ dày gây khó chịu cho cơ thể người bệnh.

Liều dùng dành cho người lớn

Dùng trong điều trị bệnh phong – dạng phong u.

Uống 50 – 100mg/ lần/ ngày. Thời gian điều trị trong khoảng 2 – 5 năm.

Dùng trong điều trị bệnh phong – dạng phong củ

Uống 100mg/ lần/ ngày. Thời gian điều trị trong khoảng 6 tháng.

Dùng trong điều trị bệnh viêm da do herpes

Uống 50 mg/ lần/ ngày. Liều dùng có thể tăng đến 300mg/ ngày nếu như tình trạng viêm da đang ở mức độ nghiêm trọng.

Dùng trong điều trị bệnh viêm phổi do Pneumocystis

Uống 100mg/ lần/ ngày. Có thể sử dụng đồng thời với thuốc trimethoprim. Thời gian điều trị từ 14 – 21 ngày.

Dùng cho liều dự phòng bệnh viêm phổi do Pneumocystis

Uống 100mg/ lần/ ngày.

Dùng trong dự phòng nhiễm ký sinh trùng Toxoplasma

Uống 100mg/ lần/ ngày.

Liều dùng dành cho trẻ em

Đối với trẻ thì sẽ dựa vào trọng lượng cơ thể để chỉ định liều lượng dùng cho phù hợp

Dùng trong dự phòng viêm phổi do Pneumocystis

Trẻ trên 1 tháng: Sử dụng 2mg/ kg/ lần/ ngày. Tuy nhiên không sử dụng vượt quá liều lượng tối đa 100mg.
Liều thay thế: Trẻ trên 1 tháng: Sử dụng 4mg/ kg/ lần/ tuần. Tuy nhiên không sử dụng vượt quá liều lượng tối đa 200mg.

Dùng trong dự phòng nhiễm ký sinh trùng Toxoplasma

Trẻ trên 1 tháng: Sử dụng 2mg/ kg/ lần/ ngày. Tuy nhiên không sử dụng vượt quá liều lượng tối đa 25 mg. Dapsone nên được dùng phối hợp để dự phòng nhiễm ký sinh trùng Toxoplasma.

Thuốc Dapson hiện chưa có công bố về mức độ an toàn để sử dụng cho trẻ sơ sinh, do đó các bậc phụ huynh hết sức lưu ý tuyệt đối không nên sử dụng cho trẻ nếu chưa có chỉ định của thầy thuốc.

3. Tác dụng phụ của thuốc Dapson

Khi sử dụng thuốc Dapson người dùng nếu không tuân thủ đúng theo liều lượng và chỉ dẫn của những người có năng lực chuyên môn thì sẽ rất dễ gặp phải các tác dụng phụ như:

Có các triệu chứng buồn nôn, nôn mửa.
Thị lực bị suy giảm, nhìn mờ hơn.
Thường xuyên bị mất ngủ.
Cơn đau đầu dữ dội, ù tai.
Da dễ bắt nắng và rất dễ nhạy cảm với ánh sáng.

Các tác dụng phụ nghiêm trọng hơn như:

Da thay đổi sang màu xanh nhạt, cơ thể mệt mỏi, yếu cơ.
Xuất hiện các phản ứng dị ứng nguy hiểm như sưng môi, lưỡi, mặt hoặc cũng có thể phát ban khắp cơ thể.
Nước tiểu đậm màu hơn.
Tê hoặc ngứa ran trên da.
Những cơn đau bụng bất thường.

Không phải ai cũng biểu hiện các tác dụng phụ như trên. Nếu thấy cơ thể có các biểu hiện lạ trong khi sử dụng thuốc Dapson người bệnh nên chú ý theo dõi cơ thể và nếu tình trạng nghiêm trọng hơn cần báo cho các bác sĩ, dược sĩ hoặc đến những cơ sở y tế gần nhất để có phương án xử lý kịp thời và nhanh chóng tránh biến chứng.

4. Tương tác thuốc

Quá trình tương tác thuốc có thể diễn ra nếu bạn tự ý dùng đồng thời nhiều loại thuốc. Do đó để tránh quá trình tương tác thuốc xảy ra người bệnh có thể hỏi trực tiếp thầy thuốc những loại thuốc có khả năng tương tác với thuốc Dapson. Cụ thể như:

Aminobenzoate: Làm giảm tác dụng kìm khuẩn của thuốc Dapson.
Dideoxyinosine: Làm giảm mức độ hấp thu của Dapson.
Trimethoprim: Sử dụng phối hợp với Dapson làm tăng nồng độ của cả hai loại thuốc này.
Clofazimin, Rifampicin: Những loại thuốc này làm giảm nồng độ Dapson trong huyết thanh.

>> Xem thêm các tin liên quan

5. Những điều cần lưu ý khi sử dụng thuốc Dapson

Một số lưu ý bao gồm:

- Dapson sẽ làm cho da của bạn nhạy cảm hơn với ánh sáng do đó bạn nên mặc quần áo bảo hộ, kính mắt, kem chống nắng và tránh tiếp xúc lâu với ánh sáng mặt trời.

- Phụ nữ có thai hoặc đang trong thời kỳ mang bầu tìm hiểu thật kỹ trước khi sử dụng để tránh gây hại cho thai nhi và trẻ nhỏ.

- Trẻ sơ sinh và người cao tuổi cần hỏi ý kiến những người có năng lực chuyên môn trước khi sử dụng thuốc Dapson.

- Chống chỉ định với những người dị ứng hoặc quá mẫn cảm với các thành phần của thuốc.

- Cần báo cho bác sĩ/ dược sĩ nếu người bệnh có các vấn đề sức khỏe như:

Thiếu máu (nặng);
Thiếu hụt men glucose-6-phosphate dehydrogenase(G6PD);
Thiếu hụt methemoglobin – Tăng nguy cơ rối loạn máu nặng và giảm số lượng hồng cầu;
Bệnh gan – Dapsone có thể gây tổn thương gan trong vài trường hợp hiếm gặp.

Những thông tin về thuốc Dapson ở trên chỉ mang tính chất tham khảo thêm. Người bệnh cần tuân thủ đúng theo những chỉ định của bác sĩ, dược sĩ để quá trình sử dụng đạt kết quả cao và không bị các biến chứng hay tác dụng phụ khó lường.