Nhiễm trùng huyết là tình trạng vi trùng hay virus xâm nhập vào cơ thể, tiết ra chất độc dẫn đến suy đa cơ quan, rối loạn đông máu hoặc suy gan, suy thận...Tình trạng nhiễm trùng máu sẽ trở nên trầm trọng, thậm chí gây tử vong nếu không được phát hiện sớm.
Nhiễm trùng huyết là gì?
Nhiễm trùng huyết (còn gọi là nhiễm trùng máu hay nhiễm khuẩn huyết) xảy ra do vi trùng hay virus xâm nhập vào cơ thể, tiết ra chất độc dẫn đến suy đa cơ quan, rối loạn đông máu hoặc suy gan, suy thận...
Nhiễm trùng máu là tình trạng nguy hiểm, có tỷ lệ tử vong khá cao.
Đây là biến chứng cực kỳ nguy hiểm của tình trạng nhiễm trùng, có tỷ lệ tử vong rất cao từ 20 - 50%. Tại Mỹ, có tới 750.000 người được phát hiện mắc bệnh lý này và có khoảng 215.000 người tử vong mỗi năm. Nếu xét về số lượng, tỷ lệ tử vong do nhiễm trùng huyết tương đương với số người tử vong do nhồi máu cơ tim và cao hơn cả ung thư vú và AIDS.
>> Có thể bạn đọc quan tâm:
- Bệnh U nguyên bào thần kinh đáng sợ như thế nào?
- Celestamine là thuốc gì, có thể chữa được những bệnh nào?
Triệu chứng thường gặp ở bệnh nhân bị nhiễm trùng huyết
Triệu chứng của nhiễm trùng huyết cũng rất đa dạng do nhiễm khuẩn huyết có thể xảy ra ở bất kỳ bộ phần nào trên cơ thể.
Những dấu hiệu nhận biết ban đầu đối với nhiễm trùng huyết có thể là thở gấp hoặc rối loạn nhịp thở. Ngoài ra, bệnh còn có các triệu chứng khác gồm:
- Sốt và ớn lạnh: Đây là triệu chứng thường gặp ở bệnh nhân bị nhiễm trùng huyết do hệ thống miễn dịch của cơ thể suy yếu, vi khuẩn dễ dàng xâm nhập vào cơ thể, đặc biệt là những người bị viêm phổi, viêm đường tiết niệu.
- Cơ thể hạ nhiệt độ sâu: Nghiên cứu của các chuyên gia cũng chỉ ra, nhiệt độ cơ thể luôn ở mức thấp (dưới 36 độ C) là biểu hiện mức độ nghiêm trọng của nhiễm trùng huyết.
- Thay đổi thói quen đi tiểu tiện: Người bệnh có thể đi tiểu ít hơn bình thường
- Nhịp tim nhanh: Khi nhịp tim ở mức 90 nhịp/phút hoặc cao hơn, khả năng mắc bệnh nhiễm trùng huyết có thể xảy ra.
- Thở nhanh hoặc khó thở: Khi hệ miễn dịch suy yếu, vi khuẩn bắt đầu xâm nhập vào cơ thể khiến nhu cầu oxy và giải phóng carbon dioxide tăng lên, cơ thể phản ứng bằng cách thở nhanh hơn và cảm thấy hụt hơi.
- Buồn ngủ hoặc rối loạn tâm thần: Triệu chứng huyết áp thấp ở những bệnh nhân mắc bệnh này cũng khiến cơ thể người bệnh mệt mỏi do không đủ lượng máu cung cấp nên não.
- Buồn nôn và tiêu chảy: Các vấn đề về đường ruột có thể là do nhiễm trùng đường ruột ban đầu dẫn đến nhiễm trùng huyết. Nếu kèm theo những biểu hiện khác như sốt, lạnh, da nhợt nhạt...thì nguy cơ nhiễm trùng huyết rất cao.
- Da nhợt nhạt hoặc nổi lốm đốm: Khi bị nhiễm trùng huyết, quá trình lưu thông máu đến da diễn ra chậm, làm da trở nên nhợt nhạt, một số người có thể nổi những vết đốm kỳ lạ trên da.
Nguyên nhân gây nhiễm trùng huyết
- Nhiễm trùng huyết chính là bệnh nhiễm khuẩn toàn thân nặng do sự xâm nhập của vi khuẩn vào máu. Các loại vi khuẩn thường gây nhiễm trùng máu gồm: vi khuẩn gram âm, vi khuẩn gram dương và vi khuẩn kỵ khí. Vi khuẩn gram âm chủ yếu là vi khuẩn đường ruột họ Enterobacteriacae như: Salmonella, Escherichia coli, Klebsiella, Serratia và các vi khuẩn Enterobacter…
Ngoài ra, còn có Pseudomonas aeruginosa, Burkholderia pseudomallei. Vi khuẩn gram dương thường gặp là Streptococcus pneumoniae, Staphylococcus aureus, Streptococcus suis... Vi khuẩn kỵ khí thường gặp là Clostridium perfringens và Bacteroides fragilis.
- Yếu tố nguy cơ gây nhiễm trùng huyết:
- Nhiễm trùng huyết cũng có thể là hệ quả của một số bệnh nhiễm trùng khác như viêm phổi, nhiễm trùng ổ bụng, nhiễm trùng đường tiết niệu, viêm mô tế bào.
- Những bệnh nhân bị nhiễm trùng xương (chứng viêm tủy xương) cũng có tỷ lệ bị nhiễm trùng huyết khá cao.
- Người bị tiểu đường
- Những người bị suy giảm hệ miễn dịch do mắc các bệnh như HIV/AIDS hoặc ung thư
- Người dùng thuốc ức chế miễn dịch như steroid và thuốc chống đào thải sau cấy ghép nội tạng.
- Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ
- Người cao tuổi, đặc biệt là những người có vấn đề sức khỏe
- Những người nhập viện hoặc phẫu thuật trong thời gian gần đây.
Vì sao nhiễm trùng huyết lại cực kỳ nguy hiểm?
- Bệnh gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, như khó thở, nhịp tim nhanh, rối loạn tâm thần...
- Tỷ lệ tử vong do bệnh cao, chiếm từ 20 - 50%
- Tỷ lệ nhiễm trùng huyết cao đối với người già, trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh.
Phương pháp điều trị nhiễm trùng huyết
Việc điều trị nhiễm trùng huyết phải đảm bảo các nguyên tắc diệt triệt để mầm bệnh. điều chỉnh các rối loạn do nhiễm trùng huyết gây ra và nâng cao sức đề kháng của người bệnh.
Điều trị nhiễm trùng máu bằng kháng sinh.
- Đối với bệnh nhiễm trùng huyết, bác sĩ sẽ sử dụng kháng sinh để điều trị cho bệnh nhân. Kháng sinh được dùng phải theo mầm bệnh vi khuẩn bị nhiễm và theo kháng sinh đồ, liều lượng sử dụng phải cao và theo đường tiêm truyền.
Để đạt hiệu quả cao trong điều trị, các nhà khoa học cũng khuyến cáo sử dụng thuốc kháng sinh phù hợp, bởi có nhiều nguyên nhân gây ra bệnh nhiễm trùng huyết, cụ thể:
- Nhiễm trùng huyết do vi khuẩn gram dương: dùng kháng sinh nhóm cephalosporin thế hệ I kết hợp với nhóm quinolon hoặc nhóm aminoglycosid.
- Nhiễm trùng huyết do vi khuẩn gram âm: kết hợp kháng sinh nhóm cephalosporin thế hệ III với nhóm quinolon hoặc nhóm aminoglycosid.
- Ngoài dùng kháng sinh, bệnh nhân nhiễm trùng huyết cũng được điều trị theo cơ chế bệnh sinh:
- Điều trị rối loạn nước và điện giải
- Giải độc bằng dung dịch Dextrose, Ringer lactat
- Chống toan hóa máu với độ pH dưới 7,2 bằng dung dịch bicarbonat
- Trường hợp xuất hiện hội chứng đông máu nội mạch lan tỏa DIC (disseminated intravascular coagulation) phải điều trị bằng heparin.
- Trợ tim mạch, hồi sức hô hấp và tuần hoàn
- Điều trị tình trạng sốc nhiễm khuẩn
- Truyền máu để tăng cường sức đề kháng
- Trường hợp nhiễm trùng huyết nặng, bệnh nhân có thể được chỉ định phẫu thuật để loại bỏ những mô đã bị phá hủy.
Phòng ngừa nhiễm trùng huyết như thế nào?
Nhiễm trùng huyết thường có nguy cơ xảy ra tại bệnh viện, nhất là trường hợp bệnh nhân nặng được điều trị tại khoa hồi sức cấp cứu. Đáng chú ý, nhiễm trùng huyết có tỷ lệ tử vong rất cao, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Vì vậy, việc chủ động phòng ngừa là vấn đề cần được mọi người quan tâm để hạ thấp bệnh lý nhiễm trùng huyết, nhất là hiện nay các loại vi khuẩn có xu hướng kháng lại với các loại kháng sinh đang sử dụng, làm khó khăn, hạn chế công tác điều trị.
Biện pháp phòng ngừa nhiễm trùng huyết gồm:
- Tiến hành vô trùng trong bệnh viện, đặc biệt sau khi tiến hành các phẫu thuật.
- Điều trị triệt để các loại bệnh có ổ mủ và áp xe, không được tự nặn, chích sớm những mụn nhọt viêm nhiễm ở ngoài da như đinh râu…
- Dùng kháng sinh sớm, đủ liều để đạt hiệu quả ngay từ đầu trong những bệnh tiên lượng có thể chuyển sang nhiễm trùng huyết do nhiễm tụ cầu khuẩn Staphylococcus, liên cầu khuẩn Streptococcus, phế cầu khuẩn Pneumococcus, các loại vi khuẩn đường ruột Enterococcus.
Trên đây là những thông tin khái quát về triệu chứng, nguyên nhân cũng như phương pháp điều trị nhiễm trùng huyết mà Cao đẳng Y dược Hà Nội - Trường Cao đẳng Y khoa Phạm Ngọc Thạch đã tổng hợp. Để biết thông tin chi tiết xin liên hệ theo địa chỉ:
Cơ sở đào tạo Cao đẳng Dược Hà Nội: Đường Ngọc Hồi - Xã Ngọc Hồi - Huyện Thanh Trì - TP. Hà Nội.
Điện thoại: 096.153.9898 - 093.156.9898
Website: caodangykhoaphamngocthach.com