Cao Đẳng Y Dược TPHCM - Trường Cao đẳng Y Khoa Phạm Ngọc Thạch

Chu kỳ kinh nguyệt như thế nào là bình thường?


Chu kỳ kinh nguyệt là một hiện tượng sinh lý ở phụ nữ. Chu kỳ kinh nguyệt đóng vai trò rất quan trọng đối với sức khỏe sinh sản của nữ giới. Vậy, chu kỳ kinh nguyệt như thế nào là bình thường? Các phương pháp giữ ổn định chu kỳ kinh nguyệt cho chị em phụ nữ?

Chu kỳ kinh nguyệt là gì?

Chu kỳ kinh nguyệt là một hiện tượng sinh lý ở phụ nữ tính từ thời điểm dậy thì cho đến khi mãn kinh. Do sự tụt giảm đột ngột estrogen hoặc progesterone mà tử cung của người phụ nữ sẽ có tình trạng chảy máu mang tính định kỳ. Kinh nguyệt là các thay đổi sinh lý lặp đi lặp lại ở cơ thể phụ nữ cần thiết cho sự sinh sản.

Theo đó, chu kỳ kinh nguyệt mỗi người lại khác nhau: 21, 28, 40 ngày… gây nên những băn khoăn, lo lắng.

chu-ky-kinh-nguyet-xay-ra-hang-thang-giua-thoi-ky-day-thi-va-man-kinh

Chu kỳ kinh nguyệt xảy ra hàng tháng giữa thời kỳ dậy thì và mãn kinh

Theo chuyên gia y dược, Cao đẳng y dược Phạm Ngọc Thạch chia sẻ, với những người có chu kỳ đều thì chu kỳ kinh nguyệt còn là chìa khóa vàng giúp họ tính được ngày tránh thai hiệu quả. Chu kỳ kinh nguyệt xảy ra hàng tháng giữa thời kỳ dậy thì và mãn kinh.Trong chu kỳ kinh nguyệt, cơ thể phụ nữ trưởng thành về giới tính phóng thích một trứng (đôi khi 2 trứng) vào giai đoạn phóng noãn (rụng trứng). Trước khi phóng noãn, nội mạc tử cung, bao phủ bề mặt tử cung. Sau khi phóng noãn, nội mạc này thay đổi để chuẩn bị cho trứng thụ tinh làm tổ và hình thành thai kỳ.

Thế nào là chu kỳ kinh nguyệt không bình thường?

  • Kinh thưa: chu kì kinh nguyệt thường trên 35 ngày, kinh nguyệt không thường xuyên, không đều
  • Đa kinh: chu kì kinh nguyệt thường là 21 ngày hoặc ngắn hơn.
  • Rong kinh: kinh có chu kì và lượng máu kinh nhiều hơn 80 ml, thời gian hành kinh kéo dài trên 7 ngày

Chu kỳ kinh nguyệt không đều ảnh hưởng đến sức khỏe như thế nào?

  • Ảnh hưởng đến sức khỏe.
  • Nguyên nhân gây nên các bệnh về phụ khoa.
  • Ảnh hưởng đến sắc đẹp.
  • Ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày.
  • Nguyên nhân gây vô sinh

Các yếu tố tác động đến chu kỳ kinh nguyệt

  • Do stress, trầm cảm, bực tức, bị sốc mạnh
  • Do hút thuốc, uống rượu
  • Do di truyền.
  • Mất cân bằng nội tiết
  • Ảnh hưởng bởi những mốc thời gian quan trọng trong cuộc sống
  • Do phải thường xuyên tiếp xúc với môi trường độc hại các chất hóa học, sinh học, phóng xạ
  • Do ăn uống, nghỉ ngơi, sinh hoạt không điều độ, thiếu khoa học.
  • Mắc các bệnh bẩm sinh về bộ phận sinh dục u lành, ác tính, viêm nhiễm

Các phương pháp đảm bảo chu kỳ kinh nguyệt đều đặn

  • Giữ trọng lượng cơ thể.
  • Không uống rượu, bia, thuốc lá.
  • Uống thuốc ngừa thai.
  • Đảm bảo chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh.
  • Tránh stress.

Tính ngày tránh thai dựa trên chu kỳ kinh nguyệt như thế nào?

Kinh nguyệt xuất hiện là do sự thay đổi hormone sinh dục của phụ nữ. Trong mỗi chu kỳ hành kinh, cơ thể người phụ nữ sẽ rụng từ 1 - 2 trứng và có một trứng được phóng ra. Lúc này, nội mạc sẽ bao phủ toàn bộ tử cung và xây dựng theo dạng đồng bộ hóa để sẵn sàng làm tổ cho trứng được thụ tinh và hình thành bào thai. Trong trường hợp trứng phóng ra mà không được thụ tinh với tinh trùng, lớp nội mạc sẽ bong ra và chu kỳ kinh nguyệt bắt đầu.

Nếu kinh nguyệt xuất hiện hàng tháng tức là bạn không có thai. Bình thường, chu kỳ kinh nguyệt của người phụ nữ kéo dài khoảng 28 - 32 ngày, một số trường hợp là 35 ngày. Thời điểm rụng trứng sẽ rơi vào ngày giữa tháng (ngày thứ 14, 15 của chu kỳ). Nếu chu kỳ diễn ra quá ngắn hoặc dài hơn bình thường, có thể là do tình trạng sức khỏe của bạn không tốt.

Quá trình thụ thai, chu kỳ này được chia thành 3 thời điểm: an toàn tương đối, an toàn tuyệt đối và nguy hiểm. Cách tính ngày tránh thai dựa trên chu kỳ kinh như sau:

- Thời điểm tránh thai tương đối (quan hệ tương đối an toàn)

Đây là khoảng thời gian tính từ ngày đầu tiên của chu kỳ hay còn gọi là ngày có kinh đầu tiên cho đến ngày thứ 9 của kỳ kinh. Nếu quan hệ trong thời gian này thì khả năng có thai là vô cùng thấp. Tuy nhiên vẫn cần sử dụng bao cao su cho an toàn.

- Thời điểm dễ mang thai

Khoảng thời gian được xem là dễ mang thai  tính từ ngày rụng trứng cộng hoặc trừ thêm 5 ngày trước và sau đó. Những người có chu kỳ kinh nguyệt đều thì ngày thứ 14, 15 của chu kỳ và từ ngày 10 - 20 được xem là khoảng thời gian thụ thai dễ nhất. Vì thế khi quan hệ tình dục trong những ngày này, khả năng có thai sẽ lên tới trên 90%.

- Thời điểm tránh thai hiệu quả (quan hệ an toàn)

Khoảng thời gian này được tính từ ngày thứ 20 đến ngày đầu của chu kỳ kinh nguyệt. Đây là thời điểm trứng đã rụng nên sẽ không thể xảy ra hiện tượng thụ thai.

Nguyên lý tránh thai bằng cách tính ngày trong chu kỳ kinh nguyệt

– Noãn (trứng sau khi rụng) chỉ sống được 12 giờ nếu không thụ tinh sẽ chết. Do đó tính từ ngày phóng noãn lùi về sau 1 ngày sẽ không có khả năng thụ thai.

– Tinh trùng chỉ sống được 48 giờ: Quá ngày phóng noãn 3 ngày sẽ không có khả năng thụ thai.

Về ý nghĩa tránh thai, vòng kinh 28 ngày được chia làm ba phần: 

– Phần trước (từ ngày thứ 1 đến ngày thứ 7): an toàn tương đối

– Phần giữa (từ ngày thứ 8 đến ngày thứ 18): Ngày không an toàn

– Phần cuối (từ ngày thứ 18 đến ngày thứ 28): An toàn tuyệt đối

Các giai đoạn trong một chu kỳ kinh nguyệt

Chu kỳ kinh nguyệt của mỗi người bắt đầu từ khi bước vào tuổi dậy thì (khoảng 13 - 17 tuổi) cho tới khi hết độ tuổi mãn kinh (khoảng 45 - 55 tuổi). Một chu kỳ kinh hành kinh gồm các giai đoạn sau:

Giai đoạn kinh nguyệt:

Nó còn được gọi là giai đoạn hành kinh, là giai đoạn đầu tiên của chu kỳ kinh. Giai đoạn này xảy ra khi trứng ở chu kỳ trước không được thụ tinh. Lớp niêm mạc tử cung bị bong ra và rời khỏi cơ thể thông qua âm đạo, nồng độ Estrogen và Progesterone giảm xuống, trứng sẽ được giải phóng ra ngoài kèm theo đó là máu, chất nhầy, niêm mạc tử cung và hình thành nên kinh nguyệt. Ở giai đoạn này, bạn có thể sẽ xuất hiện một số triệu chứng như đau tức ngực, đau nhức lưng dưới đau bụng kinh, đau đầu, dễ nóng giận, tâm trạng thất thường. Một giai đoạn hành kinh kéo dài từ 3 - 7 ngày có thể có chu kỳ ngắn hơn hoặc dài hơn

Giai đoạn nang trứng:

Giai đoạn nang trứng bắt đầu khi ngày đầu tiên của chu kỳ kinh nguyệt diễn ra và kết thúc khi rụng trứng. Giai đoạn này xảy ra song song với giai đoạn hành kinh.

Các nang trứng trưởng thành làm thay đổi nồng độ Estrogen và làm dày niêm mạc tử cung để tạo ra một môi trường giàu chất dinh dưỡng, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình thụ thai và hình thành bào thai.

Giai đoạn rụng trứng:

Đây là giai đoạn mà bạn có thể mang thai. Khi buồng trứng giải phóng một quả trứng trưởng thành, trứng sẽ di chuyển về phía ống dẫn trứng đến tử cung và được thụ tinh bởi tinh trùng. Quá trình rụng trứng xảy ra vào ngày thứ 14 của chu kỳ kinh nguyệt. Trong vòng 24h, khả năng mang thai sẽ diễn ra. Nếu không được thụ tinh, trứng sẽ chết hoặc tan ra ở bên trong cơ thể.

Giai đoạn hoàng thể:

Giai đoạn này xảy ra khi nang trứng giải phóng trứng, cơ thể giải phóng hormone Progesterone và một số Estrogen. Nồng độ hormone tăng cao giúp cho niêm mạc tử cung dày lên và sẵn sàng cho quá trình thụ tinh tiếp theo.Trong trường hợp quá trình thụ tinh xảy ra, hormone gonadotropin sẽ duy trì hoàng thể và giữ cho niêm mạc tử cung dày lên, đảm bảo sự an toàn khi mang thai.

Trong trường hợp không mang thai, hoàng thể co lại và tái hấp thụ vào cơ thể. Nồng độ Estrogen và Progesterone giảm, chu kỳ kinh nguyệt mới sẽ bắt đầu. Nếu không mang thai, sẽ gặp phải một số triệu chứng của hội chứng tiền kinh nguyệt.

  • Ngực bị sưng đau.
  • Ham muốn tình dục bị thay đổi.
  • Thèm ăn.
  • Tâm trạng bị thất thường.
  • Bị chướng bụng, đầy hơi.
  • Khó ngủ, mất ngủ.

Bí quyết tính chu kỳ kinh nguyệt đơn giản nhất

Theo dõi chu kỳ kinh nguyệt rất có ích bởi nó sẽ giúp bạn kiểm soát được tình trạng cơ thể của chính mình.

theo-doi-chu-ky-kinh-nguyet

Theo dõi chu kỳ kinh nguyệt

Cách tính chu kỳ kinh nguyệt

Dưới đây là các bước để bạn tính chu kỳ kinh nguyệt bao nhiêu ngày:

  • Bước 1: Theo dõi chu kỳ kinh nguyệt của mình bằng cách đánh dấu vào ngày đèn đỏ xuất hiện. Đây sẽ là ngày bắt đầu của chu kỳ kinh nguyệt.
  • Bước 2: Tiếp tục theo dõi cho tới ngày xuất hiện đèn đỏ tiếp theo và đánh dấu lại. Đây là ngày kết thúc của chu kỳ kinh.
  • Bước 3: Từ bước 1 và bước 2, bạn sẽ có được ngày bắt đầu và ngày kết thúc của chu kỳ kinh, từ đó tính được chu kỳ kinh của mình.
  • Bước 4: Theo dõi liên tục trong vòng 6 tháng, bạn sẽ có thể tính được chu kỳ kinh nguyệt trung bình của mình, từ đó bạn có thể tính được ngày đèn đỏ tiếp theo sẽ ghé thăm.

Để tính chu kỳ hành kinh, hiện nay có nhiều ứng dụng theo dõi thời gian hành kinh. Bạn có thể tải những ứng dụng này về máy và nhập ngày bắt đầu kỳ hành kinh của tháng đó, ứng dụng sẽ tự động tính theo chu kỳ cho bạn.

Trong cuộc sống, có một số yếu tố làm rối loạn chu kỳ hành kinh. Chính vì thế, bạn cần theo dõi chu kỳ kinh nguyệt của mình trong 3 - 4 tháng liên tiếp để tính chu kỳ của mình.

Một chu kỳ kinh nguyệt bình thường sẽ kéo dài trong 28 ngày. Điều này có nghĩa rằng một người phụ nữ bình thường sẽ có từ 11 đến 13 chu kỳ kinh nguyệt mỗi năm. Vẫn có một số chu kỳ dài hơn hoặc ngắn hơn. Nếu chu kỳ của bạn chênh lệch trong 7 ngày điều này là hoàn toàn bình thường và phụ thuộc vào cơ địa của mỗi người. Chu kỳ kinh nguyệt ở lứa tuổi dậy thì có sự thay đổi bất thường do hoạt động của buồng trứng chưa ổn định.