Xét nghiệm máu chỉ là một phương pháp góp phần vào công tác chẩn đoán chứ chưa chắc chắn trẻ đang mắc sán lợn dù kết quả dương tính với ấu trùng sán lợn, nhất là với trẻ khỏe mạnh, không có biểu hiện gì bất thường thì điều này là vô nghĩa.
Xét nghiệm máu tìm sán là không cần thiết
Trước tình trạng người dân ở tỉnh Bắc Ninh lo lắng, dồn dập đưa con lên Hà Nội để lấy máu làm xét nghiệm vì nghi ngờ thực phẩm nhiễm sán, Phó giáo sư Đỗ Duy Cường, Giám đốc Trung tâm bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai đó là điều dễ hiểu nhưng việc xét nghiệm máu để tìm sán lợn là ông cần thiết.
Ông Cường giải thích, xét nghiệm máu chỉ phát hiện kháng nguyên và kháng thể của ấu trùng sán lợn trong huyết thanh, với các trẻ khỏe mạnh không triệu chứng là vô nghĩa. Nếu các cháu có kết quả dương tính cũng mới phơi nhiễm do ăn uống phải rau sống, nguồn nước chứa trứng sán chứ không phải hoàn toàn do ăn thịt lợn chứa ấu trùng sán.
Trẻ Bắc Ninh xét nghiệm sán lợn tại Viện Sốt rét Ký sinh trùng Côn trùng Trung ương
Khi con người ăn những thực phẩm tươi sống, chứa các nang sán (lợn gạo), đến dạ dày nó sẽ thoát nang và ký sinh vào ruột non rồi phát triển thành sán dây trưởng thành. Lúc này cần phải xét nghiệm cả mẫu phân xem có chứa các đốt sán trưởng thành không mới khẳng định được người đó nhiễm sán.
Với những người mắc bệnh động kinh, có vấn đề về tiêu hóa, thị lực, hấp thu hoặc nghi vấn nhiễm ấu trùng sán não, xuất hiện nhiều đốt dưới da mới cần làm xét nghiệm ấu trùng sán. Những trường hợp này thậm chí cần siêu âm, sinh thiết, chụp cắt lớp để chẩn đoán chính xác.
Bác sĩ Cường lý giải kết quả dương tính sau xét nghiệm máu sàng lọc chưa đủ cơ sở để khẳng định có mắc bệnh sán không và thông thường họ chỉ điều trị khi có triệu chứng, nếu không thì chỉ theo dõi kiểm tra thường xuyên. Ngoài ra có tỷ lệ dương tính chéo giữa sán lợn với một số loại ký sinh trùng khác.
Chỉ điều trị khi có triệu chứng
"Trường hợp các cháu ở Bắc Ninh nếu không có triệu chứng, tức là chỉ phơi nhiễm với bệnh, thì không cần phải điều trị", ông Cường nói.
Tương tự, bác sĩ Trương Hữu Khanh, Bệnh viện Nhi đồng 1 cũng khẳng định nhiều nguyên nhân dẫn đến bệnh sán, ví dụ như môi trường nước, đất, thói quen ăn đồ tươi sống của người Việt, nước miếng động vật,...Hầu hết khi giun sán vào người sẽ tự thải ra nhưng kết quả vẫn dương tính. Đôi khi dương tính nhưng thực chất không có con giun nào cả. Vì vậy cách này rất dễ nhầm lẫn vì nhiễm giun sán này đã hết lâu rồi nhưng lại xét ra giun sán khác. Nhiễm giun sán người nhưng xét nghiệm ra giun sán chó, mèo, lợn. Theo nghiên cứu dịch tễ học của Cục Y tế dự phòng, ở nhiệt độ từ 75 - 80 độ C, sán sẽ bất hoạt. Vì thế, ăn thức ăn nấu chín, không ăn rau sống sẽ phòng được sán lợn.
Ông Nguyễn Thanh Phong, Cục trưởng Cục An toàn Thực phẩm (Bộ Y tế) cũng khẳng định dương tính chưa phải điều trị
"Chỉ bệnh nhân có dấu hiệu ký sinh trùng xuất hiện ở da (nổi sần, nổi cục trên da), dấu hiệu ở não như co giật, hôn mê, yếu liệt chi... và bác sĩ điều trị nghi ngờ do ký sinh trùng 'chạy nhầm đường' lên não, da, mắt... mới chỉ định xét nghiệm. Trẻ nhỏ hay người lớn không có triệu chứng gì thì không cần xét nghiệm", bác sĩ Khanh nói.
Vị BS cũng nhấn mạnh, đa số các loại giun khi tấn công vào người đều có thời gian ủ bệnh mới đủ khả năng tạo ra kháng thể chứ không phải hôm này ăn vào ngày mai đã phát hiện bệnh.
Các chuyên gia Y tế khuyến nghị nên xổ giun định kỳ từ 3 - 6 tháng, tập thói quen ăn chín uống sôi và dùng những thực phẩm an toàn. Nếu nghi vấn trẻ mắc bệnh giun sán thì có thể xổ giun cho chúng, không nhất thiết phải lo lắng ngược xuôi để xét nghiệm. Một số loại thuốc nên dùng với giun sán: albendazol, mebendazol, pyrantel; nhiễm sán lợn thì có thể uống thuốc praziquantel hay albendazol.
Trước đó, vào ngày 20/2, một video clip được đăng tải lên mạng xã hội liên quan đến việc nghi vấn một trường mầm non ở huyện Thuận Thành tỉnh Bắc Ninh cung cấp thịt lợn có chứa sán. Nhiều người lo lắng đã vội vàng cho con đến Viện Sốt rét Ký sinh trùng Côn trùng Trung ương và Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương để làm xét nghiệm xác định ấu trùng sán lợn. Tuy nhiên, các bác sĩ khẳng định, việc kết luận phụ thuộc vào nhiều yếu tố, không chỉ dựa vào các chỉ số trong huyết thanh.
Nguồn tin: Vnexpress
>>> Lần đầu tiên chia lá gan của người hiến để ghép cho hai bệnh nhân
>>> Bác sĩ BV nhà nước: làm từ 4h sáng, sẵn sàng bị khiếu kiện bất cứ lúc nào