Sốt thương hàn là một bệnh nhiễm trùng nghiêm trọng, đôi khi đe dọa đến tính mạng. Bệnh này có khả năng lây lan thành dịch bệnh, phổ biến ở người dân của các nước đang phát triển, nơi vệ sinh kém, thiếu nước sạch.
Theo Wikipedia: " Thương hàn là chứng bệnh đường tiêu hóa do nhiễm vi trùng Salmonella enterica serovar Typhi. Bệnh hiểm nghèo này dễ lan khi vi trùng trong phân người bị bệnh nhiễm vào thức ăn hay thức uống và truyền sang người khác.[1] Khi theo thức ăn vào ruột, vi trùng này châm xuyên vào thành ruột và bị gộp bởi đại thực bào. Salmonella typhi lúc đó thay đổi cấu trúc để vô hiệu hóa tác động của đại thực bào nên không bị hủy diệt".
Sốt thương hàn là bệnh thường gặp ở trẻ
Sốt thương hàn do nguyên nhân nào gây ra?
Sốt thương hàn được xác định do vi khuẩn Salmonella typhi (S. typhi), có liên quan đến vi khuẩn salmonella gây ngộ độc thực phẩm. Chúng thường sống ở người và đào thải qua phân hoặc nước tiểu.
Nhiễm trùng xảy ra khi một người ăn hoặc uống thứ gì đó bị nhiễm vi khuẩn. Khi xâm nhập vào cơ thể, chúng nhanh chóng nhân lên và lan vào máu.
Các triệu chứng của bệnh thương hàn là gì?
Bệnh thương hàn có thể xuất hiện đột ngột hoặc rất chậm trong vài tuần. Bệnh thường gây sốt cao, đau dạ dày hay các cơn đau nhức trong một vài tuần sau khi tiếp xúc với vi khuẩn. Cũng có những trường hợp kéo dài thời gian ủ bệnh hơn.
Nếu tình trạng nhiễm trùng không được điều trị, người bệnh sẽ bị sút cân nhanh chóng, bụng to lên trông thấy, bị sưng, đầy hơi, phát ban đỏ, đốm ở ngực dưới hoặc bụng trên; kéo dài trong nhiều tháng, đe dọa đến tính mạng.
Trong hầu hết các trường hợp, các triệu chứng bắt đầu biến mất trong tuần thứ ba và thứ tư, miễn bệnh không gây ra bất kỳ vấn đề sức khỏe nào khác. Tuy nhiên, sau đó nó có thể tái phát.
Đáng lưu ý, mặc dù nhiều người đã khỏi bệnh, các triệu chứng không còn nhưng vẫn còn tồn tại những vi khuẩn có hại đó trong cơ thể và chúng sẽ lây truyền sang người khác.
Trong trường hợp nghiêm trọng, không được điều trị, ruột của bệnh nhân có thể bị thủng. Điều này có thể dẫn đến viêm phúc mạc, nhiễm trùng các mô nằm bên trong bụng, khoảng từ 5 đến 62% các trường hợp mắc biến chứng này.
Ai dễ bị sốt thương hàn?
Ở những nước phát triển như Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc,… bệnh thương hàn rất ít gặp. Còn với những quốc gia thuộc khu vực Đông Nam Á, châu Phi, Châu Mỹ Latinh hoặc Caribbean thì bệnh này lại phổ biến.
Như đã nói, con đường lây lan của bệnh này là uống đồ uống hoặc ăn thực phẩm do người mắc bệnh thương hàn xử lý. Ngoài ra, nó có thể truyền theo cách khác qua việc tiếp xúc trực tiếp như va chạm vào vết thương, bắt tay khi không rửa sạch,…Một số người mắc bệnh do uống nước bị nhiễm chất thải.
»»» Xem thông tin tuyển sinh Cao đẳng Y Dược Hà Nội ««<
Sốt cao - biểu hiện của bệnh thương hàn
Chẩn đoán và điều trị sốt thương hàn
Bác sĩ sẽ đánh giá các triệu chứng và hỏi bạn về tiền sử bệnh và các chuyến đi gần đây của bạn. Ngoài ra, họ có thể lấy một mẫu phân, nước tiểu hoặc máu để kiểm tra mầm bệnh.
Sốt thương hàn được điều trị bằng kháng sinh tiêu diệt vi khuẩn. Điều quan trọng là phải uống thuốc trong suốt thời gian mà bác sĩ kê đơn, ngay cả khi người bệnh cảm thấy tốt hơn. Bởi vì nếu ngưng uống thuốc sớm quá thì bệnh vẫn có thể tái phát.
Thời gian điều trị bệnh trung bình ở trẻ là 2 – 3 ngày nhờ được cung cấp nhiều nước. Đối với những bệnh nhi bị mất quá nhiều nước, cần truyền dịch IV (tiêm tĩnh mạch) trong bệnh viện hoặc cơ sở chăm sóc sức khỏe khác.
Acetaminophen có thể giúp hạ sốt mang lại cảm giác thoải mái, dễ chịu co người bệnh. Gọi bác sĩ ngay lập tức nếu các triệu chứng kéo dài, tái phát hay có những biểu hiện mới. Ngoài ra, một số loại thuốc kháng sinh được sử dụng để điều trị bệnh này như: ciprofloxacin (cho người lớn không mang thai) và ceftriaxone.
Trẻ em bị sốt thương hàn nên ở nhà cho đến khi bệnh đã khỏi hẳn và khi bác sĩ đã kết luận chính xác rằng vi khuẩn đã biến mất. Tương tự, thanh thiếu niên hay người lớn cũng vậy, hãy ở nhà nghỉ ngơi cho đến khi lành bệnh hẳn, không đi học hay làm việc trong thời gian điều trị.
Sốt thương hàn có thể phòng ngừa được không?
Hiện nay, ngành Y tế đã tìm ra loại vắc xin phòng bệnh này: một dạng viên nang còn một dạng thuốc tiêm.
Đây không phải là loại vắc-xin thông thường ở trẻ em. Nếu con bạn đi du lịch đến một khu vực phổ biến bệnh bệnh này, cần hỏi bác sĩ và cho tiêm phòng ít nhất 1 đến 2 tuần trước chuyến bay.
Ngay cả khi mọi người trong gia đình đã được tiêm phòng, cũng nên thực hiện những biện pháp phòng ngừa khác vì không phải lúc nào cũng có kết quả tốt. Chưa kể, nó còn mất hiệu lực theo thời gian.
- Xử lý nguồn nước: Đun sôi hoặc khử trùng bất kỳ loại nước nào sẽ được sử dụng để uống, rửa hoặc chuẩn bị thức ăn, làm đá hoặc đánh răng. Tốt hơn hết, hãy cố gắng chỉ uống nước đóng chai (an toàn hơn bình thường) hoặc các loại đồ uống khác có trong lon hoặc chai, nhưng lau bên ngoài lon hoặc chai trước khi uống. Nói không với nước máy, đồ uống đài phun nước và đá viên, và tuyệt đối không được nuốt nước khi tắm.
- Ăn chín: Nấu kỹ đầy đủ tất cả thực phẩm và tránh mua từ những người bán hàng rong, hãy bảo quản ở nhiệt độ phòng. Hãy bọc kín thức ăn và hâm nóng chúng trước khi dùng.
- Tránh thức ăn sống: Tránh các loại trái cây và rau quả chưa gọt vỏ hay rửa bằng nước bị ô nhiễm, đặc biệt là rau diếp và các loại quả mọng không thể gọt vỏ. Chuối, bơ và cam là lựa chọn tốt hơn.
- Rửa tay kỹ và thường xuyên: Rửa bằng xà phòng và nước sạch hay ấm, khuyến khích sử dụng phòng tắm trước và sau khi ăn hoặc chuẩn bị. Nếu không có xà phòng, hãy dùng chất khử trùng chứa cồn.
Những điểm chính về bệnh sốt thương hàn cần nhớ:
- Thương hàn là một bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn phổ biến ở các nước có thu nhập thấp.
- Không được điều trị, nó gây tử vong nhanh chóng, khoảng 25 phần trăm trường hợp.
- Các triệu chứng bao gồm sốt cao và các vấn đề về đường tiêu hóa.
- Một số người mang vi khuẩn mà không phát triển các triệu chứng
- Cách điều trị bệnh thương hàn thường là dùng kháng sinh
- Bệnh hay gặp nhất là ở trẻ em
Tóm lại, sốt thương hàn là bệnh thường gặp ở trẻ do vi khuẩn thâm nhập từ đồ ăn, nước uống bị bẩn. Đó là lý do tại sao người ta luôn đề cao việc giữ gìn vệ sinh sạch sẽ, ăn chín uống sôi. Nếu đã thực hiện những biện pháp phòng ngừa mà vẫn mắc bệnh thì hãy đi điều trị kịp thời.
Trường Cao đẳng Y Hà Nội tổng hợp
Trường Cao đẳng Y Khoa Phạm Ngọc Thạch đào tạo Cao đẳng Y Dược tại Hà Nội
Cơ sở 1: Km14 Đường Ngọc Hồi - Xã Ngọc Hồi - Huyện Thanh Trì - TP. Hà Nội. (Cạnh cây xăng 76 - BV Nông Nghiệp)
Cơ sở 2: Phòng 201 - nhà C số 290 Tây sơn - Đống Đa - Hà nội
Điện thoại: 096.153.9898 - 093.351.9898 - 096.6886.651
Email: [email protected]
Fanpage: https://www.facebook.com/caodangykhoaphamngocthach/