Chàm sữa hay còn gọi là lác sữa không phải tình trạng hiếm gặp ở trẻ sơ sinh. Chàm sữa mặc dù không lây và không quá nguy hiểm đến trẻ nhưng lại khó điều trị dứt điểm và thường xuyên tái phát. Cha mẹ cần lưu ý để điều trị chàm sữa kịp thời cho bé.
Chàm sữa là một bệnh phổ biến ở trẻ sơ sinh và trẻ dưới 1 tuổi. Đây là một dạng chàm thể tạng với đặc điểm là viêm da mạn tính, không lây, có đến 20% tổng số trẻ sau khi sinh mắc chứng bệnh này kể cả trẻ khỏe mạnh. Chàm sữa thường thấy ở trẻ có cơ địa dị ứng hoặc trong gia đình có tiền sử mắc các bệnh dị ứng cơ địa.
-compressed.jpg)
Chàm sữa hay còn có tên gọi khác là lác sữa
Chàm sữa được phân ra thành 3 loại:
Chàm sữa cấp tính: Xuất hiện các mụn nước màu hồng gây ngứa ngáy khó chịu.
Chàm sữa mạn tính: da trẻ trở nên khô ráp, tróc vảy. Tổn thương trên một vùng da rộng và dày tạo thành nhiều rãnh ngang dọc.
Chàm sữa bán cấp: Tổng hợp của hai loại trên.
Chàm sữa mặc dù không lây và không quá nguy hiểm đến trẻ, tuy nhiên bệnh chàm sữa dễ tái phát nhiều lần và có nguy cơ để lại sẹo ảnh hưởng đến thẩm mỹ sau này. Chàm sữa có nguy cơ tiến triển thành chàm thể tạng khó điều trị.
Chàm sữa thường xuất hiện ở hai bên má trẻ ban đầu là những nốt hồng nhỏ nhưng sau đó sẽ dần dần chuyển thành mụn nước màu đỏ lan dần ra chân tay và toàn cơ thể. Khi vỡ ra sẽ tiết dịch, có vảy và bong tróc.
Nguyên nhân chàm sữa
Chàm sữa (eczema) là bệnh viêm da mạn tính, không lây và có nguy cơ phát triển thành chàm thể tạng. Người ta còn gọi chàm sữa là giai đoạn đầu của chàm thể tạng.
Nguyên nhân gây bệnh chàm sữa hiện nay vẫn chưa được xác định chắc chắn. Một số nguyên nhân chuyên gia y dược tại Cao đẳng y dược TPHCM chia sẻ như sau:
- Trẻ có cơ địa dị ứng
- Gia đình có tiền sử mắc bệnh mề đay, hen suyễn, ị ứng da, dị ứng thời tiết
- Da khô do tắm rửa lâu, nhiều lần
- Trẻ sống ở nơi khí hậu nóng, lạnh hay khô
- Trẻ thường xuyên tiếp với các tác nhân gây dị ứng như thời tiết, chó, mèo, phấn hoa
- Người mẹ thường xuyên ăn các loại thực phẩm đồ tanh giàu chất đạm ảnh hưởng tới nguồn sữa mẹ
- Dị ứng với các chất kích thích như xà bông, bột giặt, vải len, khói thuốc
- Cha mẹ có tiền sử các bệnh như hen suyễn, nổi mề đay thì trẻ có nguy cơ mắc chàm sữa cao hơn so với những đứa trẻ khác
- Các tác nhân gây dị ứng từ môi trường xuất hiện xung quanh trẻ như bụi bẩn có trong chăn ga, đệm hay thảm.
- Trẻ chơi đùa, tiếp xúc nhiều với đồ vật không vệ sinh như chăn gối đệm, đồ chơi, quần áo
- Khí hậu cũng là yếu tố gây ra bệnh chàm sữa
- Trẻ bị rối loạn tiêu hóa, cho bé uống sữa không đúng cách
- Một số hóa chất gây kích ứng da từ dầu gội mà cha mẹ sử dụng cho trẻ
- Trẻ bị nhiễm khuẩn do virus.
Dấu hiệu chàm sữa ở trẻ sơ sinh
Trẻ sơ sinh thường bị chàm ở mặt, cổ, khuỷu tay, sau đầu gối và mu bàn tay, da đầu, chân tay, thân mình, cổ tay, mắt cá chân…Chàm sữa ở trẻ sơ sinh khá dễ nhận biết với những triệu chứng như:
- Vùng da bị bệnh khá thô ráp, có vảy li ti, da bị khô và căng
- Trẻ khó chịu, quấy khóc, ăn ngủ kém
- Trẻ bứt rứt, gãi liên tục hoặc cọ mặt vào gối cho đỡ ngứa
- Xuất hiện sẩn đỏ, mụn nước nhỏ li ti, đi kèm các triệu chứng hen suyễn, viêm mũi
- Nứt da, rịn nước, đóng mày và tróc vảy
- Sẩn đỏ
- Da rớm máu hoặc chảy máu một vùng da lớn
- Khởi đầu là những mẩn đỏ, rồi trở thành mụn nước nhỏ li ti
- Bệnh thường xuất hiện ở mặt, hai bên má lan ra thân mình. Vị trí thường ở hai gò má, đối xứng nhau.
- Trẻ ngứa, thường lấy tay cào gãi hay dụi má
- Bệnh này rỉ nước và đóng mày rồi tróc vảy. Có thể lan xuống cằm, da đầu, trán, không có ở mắt, mũi, miệng.
- Khi trẻ có dấu hiệu bị bệnh, không nên tự điều trị ở nhà mà cần cho trẻ đi khám da liễu để được chẩn đoán và điều trị đúng. Thông thường, bệnh sẽ giảm dần khi trẻ trên 1 tuổi.
- Do trẻ có thói quen gãi và chà xát vào vùng da tổn thương nên rất dễ bị gây sẹo trên da, ảnh hưởng mặt thẩm mỹ của trẻ sau này nếu không giữ vệ sinh cẩn thận. Nhiễm trùng khiến việc điều trị gặp khó khăn đặc biệt là với những trẻ sơ sinh bị lác sữa trên mặt.
-compressed.jpg)
Chàm sữa ở trẻ sơ sinh khá dễ nhận biết
Chăm sóc khi trẻ bị bệnh chàm sữa như thế nào?
Khi trẻ bị bệnh, cha mẹ cần lưu ý ngoài việc dùng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ, cần chăm sóc cho trẻ như sau:
- Vệ sinh tắm rửa: Tắm nước ấm, ngày 1-2 lần, dưới 15 phút không nên tắm quá lâu. Lau khô cho trẻ sau khi tắm bằng khăn mềm, mịn. Sữa tắm nên chọn các loại ít kích ứng đối với da của trẻ, không chà xát mạnh lên da bé. Hạn chế sử dụng các loại xà phòng, sữa tắm. Nếu muốn sử dụng thì nên chọn những loại sữa tắm phù hợp với làn da của trẻ sơ sinh. Luôn giữ cơ thể bé khô thoáng, thay tã thường xuyên.
- Môi trường xung quanh trẻ: Có thể hạn chế trẻ tiếp xúc với chó mèo nếu trẻ đang bị chàm sữa. Thường xuyên vệ sinh chăn gối của trẻ, môi trường xung quanh thoáng mát, đủ độ ẩm cần thiết.
- Chế độ dinh dưỡng: cho trẻ uống sữa từ lúc mới sinh đến 6 tháng tuổi. Nên tránh cho trẻ ăn những thực phẩm dễ gây dị ứng như hải sản. Sau 6 tháng tuổi cha mẹ mới nên đa dạng các loại thức ăn cho trẻ. Nếu muốn cho trẻ ăn thì cho ăn ít một xem trẻ có bị dị ứng với loại thức ăn nào hay không.
- Sử dụng thuốc để điều trị chàm sữa ở trẻ: Thoa chất dưỡng ẩm cho trẻ theo hướng dẫn của bác sĩ
- Tránh mặc đồ chật và các loại quần áo bằng chất liệu len gây bí tắc, kích ứng da. Nên cho trẻ mặc những loại quần áo mềm, để tránh làm tổn thương da.
- Tránh để trẻ gãi: tránh trẻ ngứa gãi làm tăng nhiễm trùng da nên cắt ngắn móng tay, móng chân cho trẻ. Nếu trẻ cào gãi nhiều nên cho trẻ mang bao tay.
- Thường xuyên không cho trẻ tiếp xúc với chất kiềm như bột giặt, thuốc tẩy, nước hoa, xà bông, phấn rôm.
- Khi nhận thấy những dấu hiệu chàm sữa, nên đưa trẻ đến khoa da liễu để khám có biện pháp điều trị kịp thời, phù hợp.
- Với mỗi mức độ của bệnh, bác sĩ sẽ có những loại thuốc đặc trị riêng. Bố mẹ tránh tự ý dùng các loại lá dân gian để đắp lên da bé vì da con lúc này rất nhạy cảm. Tránh tự ý dùng thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ.
- Cần vệ sinh sạch mặt, miệng cho trẻ sau mỗi lần trẻ bú sữa hay ăn uống
- Giữ cho da trẻ luôn khô, sạch, tránh mồ hôi ẩm ướt, thay tã lót cho trẻ thường xuyên
- Cần tuyệt đối tránh loại thực phẩm nếu phát hiện loại thức ăn nào đó mà khi cho trẻ ăn nổi chàm nặng hơn
- Nơi ở của trẻ cần phải thoáng, không khói thuốc, không nước hoa
- Không để nhiệt độ phòng quá nóng, quá lạnh hay độ ẩm quá thấp gây ra khô da vì bí da
- Không tự ý lạm dụng các loại thuốc dân gian vì dễ làm trẻ bị chàm sữa nặng hơn, có nguy cơ bội nhiễm da
- Tham khảo ý kiến các bác sĩ để chọn thuốc bôi phù hợp và an toàn
Các loại thuốc bôi có chứa corticosteroid trị chàm sữa hiện nay được bày bán nhiều trên thị trường nhưng không thực sự đảm bảo. Nếu tự ý dùng sẽ khiến trẻ bị tác dụng phụ như teo da, nấm hay mất màu da. Mặt khác, dùng Corticosteroid còn dễ làm chàm nặng thêm và nhiễm trùng.