Dù đeo khẩu trang khi đi ngoài đường hay đã trang bị máy lọc không khí trong nhà nhưng nhiều người dân vẫn lo lắng cách thức này liệu có chống được bụi mịn tuyệt đối? Còn cách nào khác không?
Bảo vệ từ bên ngoài
Khẩu trang, máy lọc không khí... là những sản phẩm và thiết bị được các bác sĩ khuyến cáo người dân cần trang bị để bảo vệ cơ thể từ bên ngoài. Tuy nhiên, không phải cứ mua về là sẽ dùng hiệu quả. Hiện nhiều người suy nghĩ đeo càng nhiều lớp khẩu trang càng chống được bụi mịn.
BS Trịnh Hồng Nhiên - trưởng khoa hô hấp Bệnh viện Nhi Đồng TP.HCM - cho biết không phải là sử dụng bao nhiêu chiếc khẩu trang mà quan trọng là khẩu trang bạn sử dụng phải là khẩu trang tốt, đạt tiêu chuẩn chất lượng.
Một khẩu trang tốt cần có đủ 5 lớp, trong đó có đủ 3 lớp màng lọc: màng than hoạt tính, màng lọc tĩnh điện, màng lọc các hạt nhỏ. Ngoài ra còn có lớp thoáng để giảm cảm giác ngột ngạt khi đeo và lớp vải không dệt để lọc các chất ô nhiễm có kích thước lớn.
Cần chú ý khẩu trang chỉ được sử dụng một lần, không giặt sử dụng lại vì sẽ làm phá hủy lớp màng bảo vệ.
"Việc dùng hai chiếc khẩu trang hay lót thêm giấy không có bằng chứng cải thiện tác hại bụi mịn so với một chiếc. Mặt khác, việc dùng quá nhiều lớp khẩu trang có thể làm cho người sử dụng bị ngột ngạt, khó chịu hơn" - BS Nhiên nói.
Còn máy lọc không khí, các bác sĩ khuyến cáo người dân cần mua ở cơ sở uy tín, có bảo hành, nơi sản xuất và chứng nhận nhà sản xuất rõ ràng. Thông thường, những máy lọc không khí tốt đều có phần lọc tương thích chuẩn HEPA.
Máy lọc không khí tốt thì cần có bộ lọc đầy đủ gồm 3 màng lọc: màng lọc thô - lọc bụi lớn, phấn hoa...; màng thứ hai - cũng là lớp quan trọng nhất - lọc bụi mịn (bụi PM2.5); màng thứ ba thường là carbon hoạt tính giúp hấp thụ mùi, vi khuẩn gây hại, nấm mốc.
Trong trường hợp không trang bị máy lọc không khí, người dân cũng có thể áp dụng một số biện pháp như: thường xuyên vệ sinh và thay bộ lọc máy điều hòa; quét, lau sàn nhà; trồng cây xanh, đối với những nhà không có khoảng vườn thì nên ưu tiên những loại cây thải khí O2 về đêm như: lô hội (nha đam), trầu bà, lưỡi hổ...
Bên cạnh đó, người dân cần chú ý trang bị mắt kính và áo khoác khi di chuyển ngoài đường. Đồng thời, tránh di chuyển tại khu vực ô nhiễm và hạn chế lưu thông trong giờ cao điểm.
Cần chăm sóc từ bên trong
Khỏe bên trong, tăng sức đề kháng cũng là vấn đề đáng quan tâm. Nhiều người có thói quen tập thể dục ngoài trời đang e ngại việc hít vào - thở ra đều đặn sẽ làm tăng mức độ hít phải bụi mịn.
Đặc biệt khi hiện nay nhiều công viên tại các thành phố lớn lại được bao bọc xung quanh bởi những tuyến đường chính với rất nhiều phương tiện giao thông tham gia vào giờ cao điểm.
BS Nhiên cho hay đối với những ai có thói quen tập thể dục ngoài trời thì nên lựa chọn khung giờ sớm, lúc này sẽ rất ít phương tiện giao thông hoạt động. Bên cạnh đó, cần lưu ý nơi tập phải thông thoáng, có nhiều cây xanh và lựa chọn những bài tập phù hợp thể trạng mỗi người.
Sau khi ở ngoài đường về, người dân nên vệ sinh cá nhân bằng cách tắm rửa bằng xà phòng; nhỏ mắt, nhỏ mũi bằng dung dịch nước muối sinh lý.
Về dinh dưỡng, người dân cần chú ý bổ sung đầy đủ 4 nhóm dưỡng chất (chất bột, chất béo, chất đạm, các vitamin và khoáng chất). Bên cạnh đó, cần bổ sung thêm trái cây và rau xanh để phòng ngừa tác hại của các chất oxy hóa.
Đối với trẻ nhỏ, phụ huynh nên đưa con trẻ đi tiêm ngừa đầy đủ, đặc biệt là các văcxin tiêm ngừa các bệnh lý đường hô hấp. Việc bổ sung các thuốc tăng cường sức đề kháng là không cần thiết nếu trẻ hoàn toàn khỏe mạnh.
Theo các giảng viên Trường Cao Đẳng Y Khoa Phạm Ngọc Thạch Hà Nội chia sẻ khi chọn khẩu trang cần chú ý đến các yêu cầu về độ kín khít, do nếu không kín thì không khí có thể đi qua kẽ khẩu trang, đồng thời chọn khẩu trang không ảnh hưởng đến tầm nhìn, không vướng víu, không quá nặng, không cản trở lực hô hấp gây khó thở.
Trên thị trường có nhiều loại khẩu trang. Tùy theo môi trường mà sử dụng loại khẩu trang nào, nhưng tôi cho rằng loại khẩu trang y tế giá vừa phải, nếu có thêm than hoạt tính, nano bạc kháng khuẩn là đã rất hiệu quả trong chặn bụi mịn.