Y sĩ có được kê đơn thuốc không? Cập nhật thông tin chuyên sâu nhất

Y sĩ có được kê đơn thuốc không? Đây là thắc mắc nhiều thí sinh quan tâm ngành học này, chưa hiểu rõ quyền hạn và phạm vi công việc của Y sĩ đặt ra. Bài viết dưới đây sẽ giúp các bạn làm rõ quy định pháp lý về việc kê đơn thuốc của Y sĩ, hãy cùng theo dõi!

Y sĩ có được kê đơn thuốc không?

Y sĩ là một trong những lĩnh vực quan trọng của ngành Y khoa, giữ vai trò cầu nối giữa Bác sĩ và người bệnh. Y sĩ được đào tạo để thực hiện công tác khám, chẩn đoán ban đầu, chăm sóc và điều trị cơ bản cho bệnh nhân, đặc biệt tại các tuyến y tế cơ sở như trạm y tế xã, phường hoặc vùng sâu vùng xa,… nơi nguồn nhân lực Bác sĩ còn hạn chế.

Y sĩ có thể kê đơn thuốc cho bệnh nhân không?

Vậy Y sĩ có được kê đơn thuốc không? Theo Khoản 7 và Khoản 8, Điều 4 của Thông tư 52/2017/TT-BYT, về quy định đơn thuốc và việc kê đơn thuốc hóa dược, sinh phẩm trong điều trị ngoại trú do Bộ trưởng Bộ Y tế ban hành, có quy định rằng:

“7. Bác sỹ, y sĩ tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tuyến 4 được khám bệnh, chữa bệnh đa khoa và kê đơn thuốc điều trị của tất cả chuyên khoa thuộc danh mục kỹ thuật ở tuyến 4 (danh mục kỹ thuật của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt).

8. Trường hợp cấp cứu người bệnh, bác sĩ, y sĩ quy định tại các khoản 1, 2 Điều 2 Thông tư này kê đơn thuốc để xử trí cấp cứu, phù hợp với tình trạng của người bệnh.”

Như vậy, Y sĩ có quyền kê đơn thuốc, nhưng chỉ trong phạm vi pháp luật cho phép. Họ không được kê đơn tùy ý hay vượt quá chuyên môn, mà phải dựa trên phạm vi hành nghề, quy mô tuyến y tế và quy định cụ thể của từng cơ sở.

Y sĩ cần tuân thủ nguyên tắc nào khi kê đơn thuốc?

Để đảm bảo an toàn và hiệu quả điều trị, Y sĩ khi kê đơn thuốc cần tuân thủ các nguyên tắc chuyên môn và pháp lý theo Thông tư 52/2017/TT-BYT. Quy định này không chỉ bảo vệ người bệnh mà còn giúp Y sĩ thực hiện công việc một cách chuyên nghiệp và đúng phạm vi hành nghề.

Cụ thể, Y sĩ khi kê đơn cần tuân thủ những nguyên tắc quan trọng theo khoản 7, khoản 8 Điều 4 Thông tư 52/2017/TT-BYT như sau:

"Điều 4. Nguyên tắc kê đơn thuốc

- Chỉ được kê đơn thuốc sau khi đã có kết quả khám bệnh, chẩn đoán bệnh.

- Kê đơn thuốc phù hợp với chẩn đoán bệnh và mức độ bệnh.

- Việc kê đơn thuốc phải đạt được mục tiêu an toàn, hợp lý và hiệu quả. Ưu tiên kê đơn thuốc dạng đơn chất hoặc thuốc generic.

- Việc kê đơn thuốc phải phù hợp với một trong các tài liệu sau đây:

a) Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị hoặc Hướng dẫn điều trị và chăm sóc HIV/AIDS do Bộ Y tế ban hành hoặc công nhận; Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị của cơ sở khám, chữa bệnh xây dựng theo quy định tại Điều 6 Thông tư số 21/2013/TT-BYT ngày 08 tháng 8 năm 2013 của Bộ trưởng Bộ Y tế quy định về tổ chức và hoạt động của Hội đồng Thuốc và Điều trị trong bệnh viện trong trường hợp chưa có hướng dẫn chẩn đoán và điều trị của Bộ Y tế.

b) Tờ hướng dẫn sử dụng thuốc đi kèm với thuốc đã được phép lưu hành.

c) Dược thư quốc gia của Việt Nam;

- Số lượng thuốc được kê đơn thực hiện theo Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị được quy định tại Điểm a Khoản 4 Điều này hoặc đủ sử dụng nhưng tối đa không quá 30 (ba mươi) ngày, trừ trường hợp quy định tại các điều 7, 8 và 9 Thông tư này.

- Đối với người bệnh phải khám từ 3 chuyên khoa trở lên trong ngày thì người đứng đầu cơ sở khám bệnh, chữa bệnh hoặc người được người đứng đầu cơ sở khám bệnh, chữa bệnh ủy quyền (trưởng khoa khám bệnh, trưởng khoa lâm sàng) hoặc người phụ trách chuyên môn của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh sau khi xem xét kết quả khám bệnh của các chuyên khoa trực tiếp kê đơn hoặc phân công bác sỹ có chuyên khoa phù hợp để kê đơn thuốc cho người bệnh.

- Bác sỹ, y sĩ tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tuyến 4 được khám bệnh, chữa bệnh đa khoa và kê đơn thuốc điều trị của tất cả chuyên khoa thuộc danh mục kỹ thuật ở tuyến 4 (danh mục kỹ thuật của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt).

- Trường hợp cấp cứu người bệnh, bác sĩ, y sĩ quy định tại các khoản 1, 2 Điều 2 Thông tư này kê đơn thuốc để xử trí cấp cứu, phù hợp với tình trạng của người bệnh.

- Không được kê vào đơn thuốc các nội dung quy định tại Khoản 15 Điều 6 Luật dược, cụ thể:

a) Các thuốc, chất không nhằm mục đích phòng bệnh, chữa bệnh;

b) Các thuốc chưa được phép lưu hành hợp pháp tại Việt Nam,

c) Thực phẩm chức năng;

d) Mỹ phẩm."

Nhìn chung, Y sĩ khi kê đơn thuốc phải tuân thủ đầy đủ nguyên tắc pháp luật, đảm bảo an toàn, hợp lý và hiệu quả cho người bệnh. Việc kê đơn không đúng quy định có thể bị xử lý theo pháp luật, đồng thời ảnh hưởng đến uy tín và trách nhiệm nghề nghiệp của Y sĩ.

Nội dung kê đơn thuốc Y sĩ phải đạt những yêu cầu nào?

Theo Điều 6 Thông tư 52/2017/TT-BYT, ngoài việc tuân thủ nguyên tắc kê đơn, Y sĩ còn phải đảm bảo nội dung đơn thuốc đầy đủ và chính xác để đạt hiệu quả điều trị và an toàn cho người bệnh.

Cụ thể, đơn thuốc của Y sĩ cần đáp ứng các yêu cầu sau:

- Ghi đủ, rõ ràng và chính xác các mục in trong Đơn thuốc hoặc trong sổ khám bệnh của người bệnh.

- Ghi địa chỉ nơi người bệnh thường trú hoặc tạm trú: số nhà, đường phố, tổ dân phố hoặc thôn/ấp/bản, xã/phường/thị trấn, quận/huyện/thị xã/thành phố thuộc tỉnh, tỉnh/thành phố.

- Đối với trẻ dưới 72 tháng tuổi ghi số tháng tuổi, cân nặng, tên bố hoặc mẹ của trẻ hoặc người đưa trẻ đến khám bệnh, chữa bệnh (được sửa đổi bởi khoản 1 Điều 1 Thông tư 18/2018/TT-BYT)

- Kê đơn thuốc theo quy định như sau:

a) Thuốc có một hoạt chất

+ Theo tên chung quốc tế (INN, generic);

Ví dụ: thuốc có hoạt chất là Paracetamol, hàm lượng 500mg thì ghi tên thuốc như sau: Paracetamol 500mg.

+ Theo tên chung quốc tế + (tên thương mại).

Ví dụ: thuốc có hoạt chất là Paracetamol, hàm lượng 500mg, tên thương mại là A thì ghi tên thuốc như sau: Paracetamol (A) 500mg.

b) Thuốc có nhiều hoạt chất hoặc sinh phẩm y tế thì ghi theo tên thương mại.

- Ghi tên thuốc, nồng độ/hàm lượng, số lượng/thể tích, liều dùng, đường dùng, thời điểm dùng của mỗi loại thuốc. Nếu đơn thuốc có thuốc độc phải ghi thuốc độc trước khi ghi các thuốc khác.

- Số lượng thuốc gây nghiện phải viết bằng chữ, chữ đầu viết hoa.

- Số lượng thuốc chỉ có một chữ số (nhỏ hơn 10) thì viết số 0 phía trước.

- Trường hợp sửa chữa đơn thì người kê đơn phải ký tên ngay bên cạnh nội dung sữa.

- Gạch chéo phần giấy còn trống từ phía dưới nội dung kê đơn đến phía trên chữ ký của người kê đơn theo hướng từ trên xuống dưới, từ trái sang phải; ký tên, ghi (hoặc đóng dấu) họ tên người kê đơn.

Một đơn thuốc đầy đủ, chính xác và tuân thủ hướng dẫn chuyên môn sẽ giúp điều trị hiệu quả, giảm rủi ro và đảm bảo an toàn cho người bệnh. Việc Y sĩ ghi đầy đủ các nội dung trên còn phản ánh tính chuyên nghiệp và trách nhiệm nghề nghiệp trong quá trình hành nghề.

Trên đây ban tư vấn Trường Cao đẳng Y khoa Phạm Ngọc Thạch chia sẻ giải đáp “Y sĩ có được kê đơn thuốc không? Hy vọng bài viết đã giúp các bạn hiểu rõ phạm vi kê đơn, các nguyên tắc và yêu cầu cần tuân thủ, từ đó giúp các bạn đang quan tâm ngành Y sĩ đánh gái đúng phạm vi công việc, trách nhiệm nghề nghiệp và cơ hội phát triển trong tương lai.