Buồng trứng đa nang có thai được không? các dấu hiệu và nguyên nhân cũng như cách chữa trị như thế nào là vấn đề mà rất nhiều người quan tâm hiện nay. Hội chứng buồng trứng đa nang có thể xảy ra ở bất cứ phụ nữ nào, gây ra nhiều bệnh nghiêm trọng khác nhau.
Buồng trứng đa nang (PCOS) là gì?
Hội chứng buồng trứng đa nang tác động xấu đến khả năng sinh sản và gây ra nhiều bệnh nghiêm trọng khác nhau. Ở bài viết này, Cao đẳng y dược TPHCM sẽ giới thiệu chi tiết để các bạn đọc hiểu thêm về buồng trứng đa nang cũng như cách có con và mang thai khỏe mạnh khi bị buồng trứng đa nang.
PCOS ảnh hưởng đến khoảng 1/10 phụ nữ trong thời kỳ sinh nở. Phụ nữ mắc buồng trứng đa nang có nồng độ insulin và androgen cao hơn so với những phụ nữ khác. Buồng trứng đa nang có thể gây ra một loạt các triệu chứng và ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Buồng trứng đa nang Polycystic Ovary Syndrome là bệnh xảy ra ở những phụ nữ có quá nhiều hormone sinh dục nam mà lượng hormone sinh dục nữ trong cơ thể không đủ.
Hội chứng buồng trứng đa nang tác động xấu đến khả năng sinh sản
Đa nang buồng trứng là bệnh lý nguy hiểm, khiến sự rụng trứng trở nên bất thường hơn. Nếu không được chữa trị sớm sẽ dẫn đến sự mất cân bằng hormone, gây ra tình trạng không rụng trứng hoặc rối loạn phóng noãn ở nữ giới, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và tăng nguy cơ gây vô sinh hiếm muộn. Dẫn đến mắc một số bệnh bao gồm tim mạch tiểu đường, và rối loạn sinh sản.
Ngoài ra, người bệnh đa nang buồng trứng chính là một trong những nguyên nhân còn gặp những biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe. Khi phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang, lượng hormone sinh dục nam quá nhiều làm ngăn cản sự rụng trứng trong nang trứng. Nếu nang trứng không phát triển bình thường có buồng trứng giãn rộng chứa các cụm nang nhỏ việc rụng trứng xảy ra không đúng theo chu kỳ sẽ dẫn đến mất cân bằng hormone.
Nhiều phụ nữ mắc bệnh này và mất cân bằng hormone nam và nữ trong cơ thể. Đa phần phụ nữ bị bệnh buồng trứng đa nang phụ nữ sẽ dễ thèm ăn, dẫn đến tăng cân. Cơ thể sẽ phản ứng với đề kháng insulin ngăn không cho đường vào tế bào, cơ thể có chứa quá nhiều insulin, và sản sinh thêm kích thích tố nam. Việc điều trị được tiến hành bằng cách bổ sung insulin lưu giữ và cung cấp năng lượng cho cơ thể.
Buồng trứng đa nang làm ảnh hưởng đến phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Căn bệnh này đã trở thành nguyên nhân chính gây vô sinh phổ biến ở phụ nữ.
Nguyên nhân bệnh buồng trứng đa nang
- Do di truyền. Nếu gia đình có người bị buồng trứng đa nang, bạn cũng có thể mắc phải hội chứng này.
- Chế độ ăn uống có quá nhiều tinh bột cũng có thể gây ra hội chứng buồng trứng đa nang.
- Do dư thừa insulin: Insulin dư thừa đẩy mạnh sản xuất Androgen của buồng trứng. Androgen có thể cản trở sự phát triển của nang trứng giảm khả năng rụng trứng của buồng trứng
Triệu chứng
- Tăng cân, béo phì đặc biệt là ở vùng bụng.
- Chu kì kinh nguyệt bất thường ngắn < 25 ngày hoặc 2-3 tháng hoặc vài năm hoặc không đều.
- Rối loạn kinh nguyệt: không theo một chu kỳ nhất định, mất kinh, kinh quá loãng, kinh nguyệt màu đen
-Buồng trứng đa nang: là tình trạng buồng trứng to ra và chứa các nang bao quanh trứng, buồng trứng không hoạt động theo chu kỳ một cách đều đặn và không đảm nhiệm đúng chức năng.
-Dư thừa lượng androgen: Đây là hormone nam như mọc lông quá mức ở mặt và cơ thể, hói đầu theo kiểu của nam giới, mụn trứng cá.
- Rậm lông, nhiều mụn, rụng tóc: Đây là dấu hiệu do tình trạng cường androgen đồng thời người bệnh còn bị rụng tóc, béo phì, nhiều mụn trứng cá, tăng cân đột ngột. Đây là dấu hiệu thường gặp nhất của đa nang buồng trứng
- Khó mang thai hoặc đang trong tình trạng hiếm muộn.
- Ngưng thở khi ngủ: Nguyên nhân chủ yếu là do rối loạn nội tiết tố tăng cân bất thường
- Cảm giác đầy bụng và khó chịu vùng bụng – lưng – vùng chậu: gặp các cơn đau âm ỉ hoặc đau nhói với các mức độ từ nhẹ đến dữ dội và thường cảm thấy khó chịu khi đến kỳ kinh nguyệt ở vùng bụng hoặc lưng dưới.
- Sắc tố da sậm màu nhất là ở háng, cổ và nách.
- Tâm trạng vui buồn thất thường: Phụ nữ mắc buồng trứng đa nang thường âu, căng thẳng, buồn vui vô cớ
- Nhiều lông trên mặt và trên người do cơ thể sản sinh nhiều nội tiết tố nam, da mặt nhiều mụn trứng cá. Tóc mỏng hoặc rụng nhiều.
Hậu quả
- Vô sinh, hiếm muộn do không rụng trứng.
- Tăng huyết áp và khó điều chỉnh huyết áp
- Bị bệnh tiểu đường (chủ yếu là tiểu đường tuýp 2)
- Tăng mỡ trong máu đặc biệt là mỡ xấu dẫn tới tăng nguy cơ bệnh tim mạch và đột quỵ
- Ảnh hưởng chu kỳ kinh nguyệt: Những người bị đa nang buồng trứng thường sẽ không có sự rụng trứng đều đặn ảnh hưởng lớn đến chu kì kinh nguyệt. Bệnh đa nang buồng trứng tác động ảnh hưởng đến chu kì kinh nguyệt khiến chu kì kinh nguyệt có thể nhanh hoặc chậm. Tình trạng chu kì kinh nguyệt không đều này kéo dài dẫn đến rối loạn rụng trứng việc thụ thai gặp cản trở hoặc không thể thụ thai.
-Vô sinh: Đa nang buồng trứng là bệnh thường gặp gây vô sinh do không rụng trứng hay rối loạn phóng noãn. Người bị mắc bệnh đa nang buồng trứng testosteron sinh ra trong buồng trứng quá nhiều có thể kinh nguyệt ít, ít dần không thấy hiện tượng trứng rụng hằng tháng. Siêu âm, trên buồng trứng xuất hiện nhiều nang nhỏ từ 6 - 10 nang kích thước 10mm. Không phải ai mắc buồng trứng đa nang cũng bị vô sinh do nang noãn không phát triển được, trứng không thể trưởng thành. Tuy nhiên đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến vô sinh hiếm muộn nếu không phát hiện sớm.
Cân nặng đóng vai trò rất quan trọng trong thúc đẩy các triệu chứng đa nang buồng trứng
Béo phì: Một số nghiên cứu cho rằng 30-50% phụ nữ đa nang buồng trứng bị béo phì. Cân nặng đóng vai trò rất quan trọng trong thúc đẩy các triệu chứng đa nang buồng trứng, béo phì có vai trò trong cơ chế bệnh sinh của đa nang buồng trứng. Để xác định tình trạng, người ta dựa vào chỉ số BMI (>25), cải thiện tiên lượng của bệnh đa nang buồng trứng bằng cách kiểm soát cân nặng.
Di truyền bệnh cho con: Đa nang buồng trứng của người phụ nữ sản xuất ra androgen nhiều hơn bình thường gây ra do sự mất cân bằng nội tiết của phụ nữ. Những bạn gái có mẹ hay chị gái bị đa nang buồng trứng cũng rất dễ bị di truyền căn bệnh này.
Ung thư nội mạc tử cung: Phụ nữ mắc đa nang buồng trứng cũng có khả năng mắc ung thư nội mạc tử cung cao hơn. Mức estrogen trong cơ thể cao làm tăng nguy cơ ung thư nội mạc tử cung.
Bệnh tim: Bệnh đa nang buồng trứng làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim. Nguyên nhân do mức insulin cao dẫn đến tăng cholesterol, ngay cả đối với những phụ nữ có thể trạng gầy gò. Bệnh tim gây xơ vữa động mạch, từ đó làm tăng nguy cơ đau tim và đột quỵ.
Tiểu đường týp 2: Phụ nữ bị bệnh đa nang buồng trứng dẫn đến nguy cơ mắc tiểu đường tuýp 2 và bệnh tiền tiểu đường trong máu tăng cao. Khi thấy có những dấu hiệu kinh nguyệt bất thường chị em cần đi khám ngay để được điều trị kịp thời.
Hướng điều trị và phòng bệnh
- Sử dụng thuốc để kích thích rụng trứng theo chỉ định của bác sĩ
- Điều chỉnh thói quen lối sống và giảm cân hiệu quả. Thực hiện chế độ ăn uống giàu chất xơ, nhiều vitamin và sắt từ thực vật ít tinh bột đường, giàu đạm thực vật, , tránh căng thẳng lo âu tập thể dục thường xuyên, hạn chế thức khuya
- Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Giúp phát hiện và hạn chế nguy cơ các bệnh đang có
- Phẫu thuật. Phẫu thuật nội soi buồng trứng điều trị đa nang buồng trứng.
-Duy trì cân nặng hợp lý: Giảm cân có thể làm giảm nồng độ insulin và androgen, khuyến khích thực hiện chế độ ăn phù hợp.